Άρθρο του ιδρυτή της Νέας Ακρόπολης στην Ελλάδα Γ.Α.Πλάνα.
Ο Τζών Ρόναλντ Ρουέλεν Τόλκιν γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου του 1892 στην BLOEMFONTEIN της ελεύθερης πολιτείας του ΟRΑΝGΕ στην Νότιο Αφρική και πέθανε στις 2 Σεπτεμβρίου το 1793. Η προσωπικότητα, η προσφορά και όλο το έργο του θεωρούνται σήμερα στο πεδίο της λογοτεχνίας και της φιλολογίας, εξαιρετικής σημασίας. Η ιστορία του μυθιστορήματος του αναδύεται απ' την Οδύσσεια και πριν απ' αυτήν, όπως έγραψε παλιά ο C.Ρ.LEWΙS στο περιοδικό ΤΙΜΕ & TIDE. Το έργο του Τόλκιν και συγκεκριμένα ο 'Άρχοντας των Δακτυλιδιών δεν είναι μια επιστροφή, αλλά ένα βήμα μπροστά ή μια ολόκληρη μυθική και λογοτεχνική επανάσταση: είναι η κατάκτηση ενός νέου εδάφους. Όμως σε αυτή την εποχή μας, την αντι-ρομαντική και αντι-ηρωική, όπου οι μύθοι και τα, έπη έχουν' ναρκωθεί μπρος την τεχνολογία των κομφόρ και στον κρύο υλισμό του σημερινού κόσμου μας, το έργο του Τόλκιv είναι μια επιστροφή προς το, μέλλον… Ένα μέλλον όπου βρίσκονται οι ρίζες του ανθρώπινου. Το έπος του Άρχοντα των Δακτυλιδιών είναι σαν μια αστραπή στον μονότονο και γκρίζο ουρανό του σήμερα μας… είναι κάτι σχεδόν παράλογο.
Ο Τόλκιν έτσι, δημιούργησε μια ολόκληρη μυθολογία, μια ολόκληρη ιστορία ενός παρελθόντος πια ξεxασμένoυ απ' τους ανθρώπους. Υπάρχουν μερικοί. που πιστεύουν ότι οι ιστορίες του Τόλκιν δεν είναι ένα απλό δημιούργημα της φαντασίας ενός ανθρώπου, αλλά μια πραγματικότητα ενός μακρινού και μυθικού 'κάποτε'. Οι ήρωες του και οι περιπέτειες τους είναι μια. ανασύνθεση των αρχαίων μυθολογιών της Αγγλίας, Ιρλανδίας, Ισλανδίας, Σκανδιναβίας και λοιπών βόρειων χωρών. Ο Τόλκιν απλώς… 'θυμήθηκε' και 'έπλεξε' όμορφα τους αόρατους ιστούς ενός παρελθόντος βυθισμένου στην λησμονιά των ανθρώπων του σήμερα.
Ο Τόλκιν υπήρξε καθηγητής της' αγγλοσαξονικής γλώσσας και της αγγλικής λογοτεχνίας στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Κάποια φορά είπε σχετικά για τον Άρχοντα των Δακτυλιδιών: 'Παρόμοιες ιστορίες δεν γεννιούνται απ' την παρατήρηση των φύλλων των δέντρων, ούτε στη βοτανολογία ή την μελέτη του εδάφους. Μεγαλώνουν σαν σπόροι στο σκοτάδι και τρέφονται με την τύρφη του νου: όλα όσα έχει δει η σκεφθεί η διαβάσει και του επί πολύ καιρό ήταν ξεχασμένα… Η Ύλη της τύρφης είναι κυρίως και ολοφάνερα, φιλολογική ύλη.
Εκτός απ' τον Άρχοντα των Δακτυλιδιών (1954- 1955) ο Τόλκιν έγραψε Το Χόμπιτ (1937), ο Γεωργός Γίλλης απ' το Χαμ (1949), Οι περιπέτειες του Τομ Μπομπαδίλ (1962), TREE ΑΝD LEAF (1965), SMITH ΟΡ WOOTON MAJOR (1967) και ΤΗΕ SILMARILLION (1977). Aπ’ το πρώτο μέχρι το τελευταίο, όλα τα έργα του είναι σαν τα τεμάχια ενός πελώριου και αρχέγονου ψηφιδωτού ή σπαζοκεφαλιάς, που παρ όλη την ατομική τους ομορφιά όταν αλληλοσυμπληρωθούν όλα δείχνουν την ασυναγώνιστη και απέραντη ομορφιά ενός ολοκληρωμένου και τελειωμένου συνόλου.
Η αλήθεια είναι ότι ο Τόλκιν, μέσα στον 20ο αιώνα, δημιούργησε ή ανέστησε απ’ τις στάχτες της λησμονιάς μια συνεκτική μυθολογία παγκόσμιας αυθεντικότητας. Δεν δημιουργεί μια διανοουμενίστικη κίνηση μεταπολεμική, ούτε ασχολείται με τις υπαρξιακές, σοσιαλιστικές, ηττοπαθείς δοξασίες που κυκλοφορούσαν στον κόσμο την εποχή της ωριμότητας του συγγραφέα... Αντίθετα, δημιουργεί μια λογοτεχνική και επική μυθολογία, δημοσιεύει μια σειρά βιβλίων φαινομενικά για παιδιά και παραδόξως έχει μια απίστευτη εκδοτική επιτυχία. Υπολογίζεται ότι πχ. 'Ο Άρχοντας των Δακτυλιδιών’ έχει διαβαστεί από περισσότερους από 70 εκατομμύρια ανθρώπους.
Μπορούμε ίσως να βρούμε, κάποια εξήγηση γι' αυτό το φαινόμενο, αναλύοντας το παιδικό πλαίσιο που μεγάλωσε ο Τόλκιν. Ανατράφηκε με την ακμαία τότε νοοτροπία των Μπόερς της Noτίoυ Αφρικής, δηλαδή με την λατρεία της δύσκολης και σκληρής ζωής την έννοια της Ευθύνης, της Αποστόλης, του καθήκοντος και του Υπερβατικού, με την αγωνιστική αισιοδοξία του επικίνδυνου τρόπου αντιμετώπισης της ζωής, την περιπέτεια. Δηλ. ανατράφηκε με όλα αυτά που αποτελούσαν την ουσία του νοτιοαφρικανικού ανθρώπου. Ο σεβασμός στην παράδοση, η σημασία των λέξεων, η δύναμη των όρκων, η Μαγεία των συμβόλων και των φυλακτών, το ιδανικό του να γίνει κανείς ήρωας, ακόμα και όταν είναι εναντίον όλων… Όλα αυτά ποτισμένα με τις πίστεις σε μαγικές και μυστηριώδεις παραδόσεις που έμοιαζαν με τους Ιρλανδέζικους θρύλους για μάγους και νεράιδες, ζούσαν μέσα σε μια νεανική καρδιά που ενώ ποθούσε ήλιο και γέλια, συγκρουόταν με την γκρίζα πραγματικότητα μιας καταθλιπτικής μεταπολεμικής εποχής, μιας μοιρολατρικής νεολαίας, ενός σκληρού και τραχύ υλισμού, ενός νικητή λαού ηττημένου. Ο υιός του ο Μ. Τόλκιν είπε σχετικά με την καταπληκτική επιτυχία του πατέρα του ότι αυτός ανταποκρινόταν στο κάλεσμα των ανθρώπων πάσης ηλικίας και χαρακτήρα που βαρέθηκαν την βρώμα τις ψεύτικες αξίες, την αγχώδη επιτάχυνση, τις αρρωστημένες φιλοσοφίες και όσα μας έχουν προσφέρει σαν αντικατάσταση της ομορφιάς, της αίσθησης του μυστηρίου, της περιπέτειας, του ηρωισμού και της χαράς, χωρίς τα οποία η ψυχή του ανθρώπου αρχίζει να μαραίνεται και να πεθαίνει.
Υπάρχουν μερικές εξηγήσεις του Τόλκιν στον πρόλογο του πρώτου βιβλίου του, 'Χόμπιτ' που δημοσιεύτηκε το 1937: Αυτή είναι μια πολύ παλιά ιστορία, σ' εκείνα τα χρονιά οι γλώσσες και οι γραφές ήταν πολύ διαφορετικές από τις σημερινές … Υστέρα μιλάει για τη φύση της 'ρουνικής' γραφής με τόση ακρίβεια, όση όταν εξηγεί την λέξη DWARVISH. Μόνο ένας εσωτεριστής φιλόλογος θα μπορούσε να το κάνει έτσι με τόση ομορφιά και βάθος ταυτόχρονα.
Μερικοί κριτικοί αποφάνθηκαν, ακολουθώντας τις κατεστημένες γραμμές του διαλεκτικού υλισμού, ότι όλο το έργο του Τόλκιν δεν είναι πάρα μια λατρεία στον αντί-ήρωα. Γιατί οι περισσότεροι χαρακτήρες στα έργα του είναι αδύνατοι και μικροκαμωμένοι. Τίποτα πιο λανθασμένο. Η ερμηνεία αυτή είναι τόσο υλιστική άλλωστε που καταντάει άθλια. Το γεγονός της φυσικής αδυναμίας των ηρώων του εμπρός τις εξωτερικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, δεν κάνει παρά να τονίζει και να δυναμώνει τον ηρωισμό τους. Αλλά ένας υλιστής φαντάζεται τον ήρωα σαν σούπερμαν με υπερδυνάμεις. Και αναρωτιόμαστε: αν έχει υπερδυνάμεις που είναι ο ηρωισμός του;
Αυτή είναι μια από τις πολλές λεπτομέρειες που κατακτούν αυτό το παρθένο έδαφος που είναι η κοινή γνώμη, στο όνομα τις βρωμιάς, των αρρωστημένων φιλοσοφιών και των ψεύτικων αξιών, όπως έλεγε ο Τόλκιν.