Η οικολογία, ως όρος, ως αντικείμενο μελέτης αλλά και ως κοινωνική και πολιτιστική ανάγκη, πήρε μία σημαντική θέση κι έκταση, μόνο στον αιώνα μας. Κι αυτό δεν είναι συμπτωματικό. Η βιομηχανική επανάσταση, η καταναλωτική κοινωνία κι ο υπερπληθυσμός ήταν οι αιτίες που ανάγκασαν την κοινωνία να συνειδητοποιήσει τις αρχές, τις αξίες και την σπουδαιότητα της οικολογίας.

Η εκτεταμένη μόλυνση του περιβάλλοντος, η μαζική καταστροφή της χλωρίδας και της πανίδας, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η "τρύπα" του όζοντος, το ενεργειακό πρόβλημα ήταν κάποιες από τις αιχμές του οικολογικού προβλήματος που ανάγκασε τις κυβερνήσεις, τους κοινωνικούς φορείς κι ακόμα και τους απλούς ανθρώπους να προβληματιστούν σοβαρά αρχίζοντας να μελετούν σε βάθος τους φυσικούς και βιολογικούς νόμους και να παίρνουν κάποια μέτρα για την επαναφορά της φυσικής ισορροπίας.

Όπως, όμως, συμβαίνει, και πρέπει να συμβαίνει, σε αυτές τις περιπτώσεις, ο προβληματισμός κινήθηκε και γύρω από την αιτία της δημιουργίας αυτού του προβλήματος μέσα στην ίδια την ανθρώπινη νοοτροπία και συμπεριφορά, στα πλαίσια των σύγχρονων πολιτισμικών αξιών και συμπεριφορών. Γεννήθηκαν ερωτήματα όπως π.χ. "Γιατί ο άνθρωπος αγνοεί ότι δυναμιτίζει τις βάσεις της ύπαρξής του;". "Η εργαλειακή και εγωιστική συμπεριφορά του ανθρώπου απέναντι στο φυσικό περιβάλλον είναι γέννημα του σύγχρονου πολιτισμού ή υπήρχε ανέκαθεν σε λανθάνουσα κατάσταση;". "Ποιος ήταν, και είναι, ο ρόλος της φιλοσοφίας, της επιστήμης, της τέχνης και της θρησκείας στην γέννηση κι εξέλιξη αυτού του φαινομένου;".

Μία από τις θεωρίες που κυριαρχεί στον κύκλο των ευαισθητοποιημένων, πάνω σε αυτό το θέμα, ανθρώπων είναι ότι όλοι οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι, εξαιρώντας ίσως κάποιους από τους προσωκρατικούς, έσπειραν και πότισαν το "σπέρμα" του ανθρώπου - εκμεταλλευτή της φύσης. Μέσα σε αυτήν την θεωρία, η χριστιανική και μουσουλμανική θρησκεία συνηγορούν και επιβραβεύουν αυτήν την ανθρωποκεντρική τάση της αρχαίας φιλοσοφίας. Επιστέγασμα σε αυτήν την θεωρία είναι η αντίληψη ότι οι προ-φιλοσοφικές, αρχαϊκές και πρωτόγονες μορφές κουλτούρας και νοοτροπίας όπως π.χ. στους Σαμάνους, στους Ινδιάνους, στους Μαύρους της Αφρικής, στους προέλληνες κ.α. είναι οι μόνες που σέβονται την φύση ως μητέρα - τροφό του ανθρώπου και της συμπεριφέρονται ως μία ζωντανή, αξιοσέβαστη θεότητα.
Αυτή η θεωρία που έχει συναντήσει πολλούς υποστηρικτές έχει πολλά αληθινά στοιχεία αλλά και πολλές υπεραπλουστευμένες γενικεύσεις που μας απομακρύνουν από την αλήθεια.