ΔΡΟΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΑΛΕΙΨΗ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ
Ο Βούδας μας μίλησε για την «Ευγενή Οκταπλή Ατραπό», για το δρόμο εκείνο που θα μας οδηγήσει στο κέντρο, στην πηγή του εαυτού μας, πέρα από το χρόνο: στην Αθανασία. Σύμφωνα με αυτήν, ο πόνος σε όλα τα επίπεδα εξαλείφεται με:
ΟΡΘΕΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ:
«Οι αντιλήψεις ή απόψεις μας θα είναι όλο και πιο ορθές, στο μέτρο που θα απομακρυνόμαστε από την υποκειμενικότητα, από τη ματαιοδοξία των πιστεύω μας που τα θεωρούμε ανώτερα από άλλα, από την επιθυμία να έχουμε πάντα δίκιο» (Delia S. Guzman, «Ο Πόνος», άρθρο της).
Ορθές αντιλήψεις, είναι οι διδασκαλίες των σοφών.
«Οι διδασκαλίες πρέπει να ενταχθούν στο σύνολο της προσωπικότητας και όχι μόνο στο επίπεδο του ορθολογισμού (Κάμα Μάνας). Με μια προσωπικότητα ελεύθερη από άχρηστα «μπάζα» και με μια βούληση εξασκημένη στα μεγάλα και στα μικρά πράγματα, θα είναι πιο εύκολο να καταλάβουμε τις διδασκαλίες, να τις κάνουμε κτήμα μας και να τις διοχετεύσουμε σε πράξεις που θα καθρεφτίζουν όλη τους τη δύναμη και μεγαλοπρέπεια» (Delia S. Guzman, «Οι διδασκαλίες και η εφαρμογή τους», άρθρο της).
ΟΡΘΕΣ ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ:
«Οι ορθές προθέσεις ξεκινούν από το Ιδεώδες Ζωής μας, από τις αρχές που μας διοικούν και καθορίζουν τους στόχους μας. Αν έχουμε ένα φιλοσοφικό Ιδεώδες ως πηγή διαμόρφωσης, τότε έχουμε τη δυνατότητα να διοχετεύσουμε ορθά τις προθέσεις μας» (Delia S. Guzman, «Ο Πόνος», άρθρο της ).
Ορθές προθέσεις είναι οι γενναιόδωρες και αγνές προθέσεις. Αυτός που ξέρει να δίνει καταπολεμάει την αδυναμία. Για να δίνει κανείς, χρειάζεται να είναι δυνατός, ανδρείος και χαρούμενος. «Ας συνηθίσουμε να δίνουμε αντί να ζητάμε».
«Χωρίς αγνή καρδιά, δεν μπορούμε να φτάσουμε πουθενά... ούτε στον εαυτό μας. Και αυτή η αγνή καρδιά, πρέπει να καθρεφτίζεται σε αγνές πράξεις. Πράξεις που να μην εξαπατούν, ούτε να οδηγούν σε δυστυχία κανένα ον, ούτε κανένα πράγμα». (Jorge A. Livraga)
ΟΡΘΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ:
Είναι η συνέπεια των ορθών αντιλήψεων και των ορθών προθέσεων. Χρειάζεται να έχουμε Βούληση για δράση.
Επίσης χρειάζεται ένα πνεύμα ρίσκου και νίκης στις πράξεις μας. Χωρίς πνεύμα ρίσκου δεν θα υπάρχει δικαιοσύνη, ώστε να αναλάβουμε τα λάθη μας.
Δρώντας, και αντιμετωπίζοντας μια και χίλιες φορές τις προβληματικές καταστάσεις, αναπτύσσεται η βούληση, η πειθαρχία δράσης, η εσωτερική σιγουριά και η αυτοπεποίθηση.
Αυτός που δρα και το κάνει διορθώνοντας συνέχεια την κατεύθυνση της πορείας του δεν δίνει χρόνο στις αδυναμίες.
Ο Νίκος Καζαντζάκης λέει: «Η προσευχή σήμερα, λέγεται πράξη. Να ασκητεύεις σήμερα, θα πει να ζεις με τους ανθρώπους, να παλεύεις με τους ανθρώπους...» (Αδερφοφάδες, σελ.22).
Όμως, «Όσο σημαντική και αν είναι η ορθή δράση, πρέπει να ακολουθείται από την ορθή σκέψη, επειδή χωρίς τη σκέψη η δράση δεν είναι συνειδητή» (Μπαγκαβάτ Γκίτα, 2ο Κεφάλαιο).
«Οφείλουμε να δομήσουμε τις πράξεις μας, δίνοντας προτεραιότητα στις ανώτερες αρχές. Να κάνουμε να πάρει η δράση μορφή διάνοιας. Να σκεπτόμαστε τις πράξεις μας. Να μάθουμε να δρούμε. (Delia S. Guzman)».
ΟΡΘΕΣ ΟΜΙΛΙΕΣ:
Να σκεπτόμαστε πριν μιλήσουμε. Να μιλάμε και αυτό να έχει σαν αποτέλεσμα την επικοινωνία.
Η ομιλία είναι η σωστή έκφραση.
Πρέπει να μάθουμε να μιλάμε και για να γίνει αυτό πρέπει να μάθουμε να νιώθουμε και να σκεφτόμαστε.
Για να μιλήσουμε σωστά πρέπει να μάθουμε να ακούμε και να κάνουμε διάλογο.
«Το να ξέρεις να ακούς είναι να συλλογιστείς το ρυθμό του άλλου, να μπεις στην κίνηση του νου του και της καρδιάς του.
«Το να ακούμε είναι μια τέχνη: απαιτεί να δώσουμε προσοχή, να εκτιμήσουμε αυτά που μας λένε οι άλλοι, να καταλάβουμε γιατί μας λένε αυτά που μας λένε, να διαβάσουμε στα μάτια εκείνου που μιλάει τόσο όσο ακούμε και τα λόγια του, να συνεργαζόμαστε σιωπηλά με χειρονομίες που να δείχνουν την ενεργή μας συμμετοχή στο διάλογο. Να ακούμε, είναι να κατανοήσουμε και να κατανοηθούμε ακόμα και σ΄ αυτόν τον κόσμο, που είναι τόσο ελλιπής από αυτές τις αρετές. Μπορούμε και πρέπει, ως φιλόσοφοι, να ανακτήσουμε αυτήν την τόσο πολύτιμη στάση, η οποία ευεργετεί το μαθητή».
«Το να μιλάμε είναι να χρησιμοποιούμε την προφορική γλώσσα, για να γίνουμε κατανοητοί στους άλλους. Είναι να εκφραζόμαστε με τα σωστά λόγια, χωρίς υπερβολές, ούτε ελλείψεις και με επαρκή καθαρότητα».
«Το να μιλάμε είναι ένας από τους πιο όμορφους τρόπους που έχουμε για να επικοινωνούμε, για να αλληλομεταβιβάζουμε ζωντανά στοιχεία, για να κάνουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματα να ρέουν από τον έναν στον άλλον». (Delia S. Guzman)
«Στην ευγένειά μας, επιβάλλεται μια μορφή ομιλίας πολύ πιο φυσική, χωρίς αισχρότητες, χωρίς βαριά λόγια και βρισιές άχρηστες, αποφεύγοντας τη βλασφημία και όλα αυτά που μπορούν να πληγώσουν τη δική μας και την ξένη ευαισθησία.
«Οι ομιλίες μας πρέπει να έχουν μορφή. Κάθε τι εκδηλωμένο, έχει κάποια μορφή και αυτή πρέπει να είναι όσο πιο όμορφη και αποτελεσματική γίνεται». (Jorge A. Livraga)
«Προσπάθησε να σκέπτεσαι και να μιλάς για ανώτερα θέματα ή τουλάχιστον για θέματα που να μην είναι λερωμένα από τη λάσπη του κόσμου. Προσπάθησε να είσαι αγνός, αν θέλεις να είσαι συνειδητά αθάνατος. Μονάχα τα αγνά στοιχεία δεν φθείρονται, ούτε γνωρίζουν το θάνατο». (Jorge A. Livraga)
«Για να μιλήσουμε, χρειάζεται να έχουμε κάτι να πούμε. Κάτι σοβαρό, σημαντικό. Χρειάζεται να έχει κανείς την ψυχή γεμάτη και την προσοχή ξύπνια, ώστε να πάρει από μέσα του εκείνα που αποτελούν μέρος του εσωτερικού του κόσμου.
Αυτός που είναι ικανός να συζητάει, εναλλάσσοντας έξυπνα τις επεμβάσεις του, μ' αυτές των άλλων, αυτός που ακούει τους άλλους τόσο ή περισσότερο απ' όσο τον εαυτό του, ξέρει να συλλέξει θησαυρούς σε όλες τις γωνιές και σε όλα τα λεπτά της ζωής του. Αναπτύσσει την παρατηρητικότητα, την υπομονή, το σεβασμό και την ικανότητα στοχασμού».
«Ο Διάλογος είναι το ίδιο με τη Συμβίωση, σχετικά με το απλό γεγονός του να ΞΕΡΟΥΜΕ ΝΑ ΖΟΥΜΕ ΚΑΙ ΝΑ ΑΦΗΣΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΝΑ ΖΟΥΝ». (Delia S. Guzman)
ΟΡΘΑ ΜΕΣΑ ΖΩΗΣ:
«Τα ορθά μέσα ζωής προϋποθέτουν μια ηθική συμπεριφορά. Όλοι πρέπει να εργαζόμαστε για να ζούμε. Όσο και αν κάποιοι ισχυρίζονται το αντίθετο, αυτός είναι ένας θαυμάσιος νόμος της ύπαρξης, που μας κρατάει ενεργούς και μας αναπτύσσει εσωτερικά και εξωτερικά. Αλλά δεν είναι κάθε εργασία στο ύψος της φιλοσοφικής αξιοπρέπειας. Δεν αναφερόμαστε στις ταπεινές εργασίες, αλλά σε εκείνες που προσβάλουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, κάτω από τις χίλιες δυο μάσκες της διαφθοράς.
Να έχουμε μέσα που να μην γίνονται σκοποί και μας αναλώνουν και τα μέσα μας να συνοδεύονται από μια ηθική συμπεριφορά». (Delia S. Guzman)
ΟΡΘΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ:
Να χρησιμοποιούμε σωστά την ενέργειά μας, χωρίς σπατάλη, αλλά ούτε και τσιγγουνιά.
«Η Προσπάθεια είναι ορθή όταν κατευθύνεται στους στόχους που επιλέξαμε ως καλύτερους και όταν δεν περιορίζεται στην ελάχιστη προσπάθεια, αλλά στη μέγιστη προσφορά».
Ορθή Προσπάθεια, είναι να ενεργούμε με σωφροσύνη και εξυπνάδα, χωρίς να υποτιμούμε το ρίσκο, αλλά και χωρίς να πέφτουμε παράλογα σε αυτό.
Στα πιο λεπτά επίπεδα, η προσπάθεια συσχετίζεται με την καλή διάθεση, αυτό που ονομάζουμε υψηλό ηθικό. Ψυχολογικά, είναι η ενέργεια που μας επιτρέπει να κρατάμε την ψυχή γαλήνια, σταθερή, χαρούμενη, απομακρυσμένη από αρνητικές και φαύλες συγκινήσεις. Χρειάζεται να προσπαθήσουμε, χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε πολύ ενέργεια για να καταφέρουμε αυτήν την τόσο ειδική ψυχική διάθεση.
Νοητικά, η προσπάθεια είναι η ενέργεια που καταβάλουμε για να ξεκαθαρίσουμε όλες τις ιδέες που σιγά-σιγά αποκτάμε, είναι η ενέργεια με την οποία οργανώνουμε όλες μας τις ιδέες.
Η προσπάθεια έχει σχέση με την υπηρεσία και στέκεται δίπλα στην αγωνιστικότητα. Η αγωνιστικότητα είναι ενέργεια, προσπάθεια και υπερπροσπάθεια.
Η προσπάθεια είναι η συνέχεια και η επιμονή που δεν γνωρίζει από απογοητεύσεις. Είναι η δύναμη που οδηγεί στο στόχο.
«Η ορθή προσπάθεια κάνει τα κόκαλα να τρίξουν, αλλά φωτίζει το πρόσωπο». (Jorge A. Livraga)
ΟΡΘΗ ΠΡΟΣΟΧΗ:
Προσοχή είναι η δύναμη της Συνείδησης, είναι σαν φακός που φωτίζει.
Προσοχή είναι να βάζουμε μια ειδική φροντίδα στα πράγματα, είναι να είμαστε σε επαγρύπνηση για να φυλάμε τα άξια πράγματα, τα πνευματικά.
«Η προσοχή είναι ένα δείγμα ευγένειας και σεβασμού. Η συνεχόμενη προσοχή γύρω μας είναι Γενναιοδωρία». (Delia S. Guzman)
Αν η Συνείδηση είναι η κατοχή του εαυτού μας, τότε η Προσοχή είναι το ψυχολογικό εργαλείο που μας επιτρέπει να γνωρίσουμε τον εαυτό μας, για να τον κατέχουμε.
Η Συνείδηση καθεαυτή είναι γεμάτη δυνατότητες, αλλά για να κάνουμε (από αυτές τις δυνατότητες, χρήσιμες και αποτελεσματικές πράξεις, χρειάζεται να μπούμε στη Συνείδηση, με το φως της Προσοχής. (Delia S. Guzman)
Η Προσοχή τονίζει τα ουσιαστικά και μισοσβήνει τα περιττά, στερεώνει τις ιδέες, δίνει διάρκεια στα συναισθήματα και βοηθάει να αναγνωρίσουμε τους φίλους και τους εχθρούς της ψυχής και του σώματος. Μια δυνατή Συνείδηση, μια Συνείδηση με Προσοχή, είναι η Συνείδηση του αφυπνισμένου Μαθητή, που διατρέχει την Ατραπό με σταθερά και ασφαλή βήματα.
«Η Προσοχή είναι ένας μυστικιστικός τρόπος για να επιμηκύνουμε τη ζωή, ώστε οι δράσεις να έχουν καλή θέληση (προσοχή) και αποτελεσματικότητα (στόχος). Όσο μεγαλύτερη προσοχή έχουμε, όσο περισσότερες άξιες δράσεις -δηλαδή μυστικιστικές- κάνουμε, τόσο επιμηκύνεται η ζωή μέσα στις ίδιες προθεσμίες χρόνου, γιατί κάθε στιγμή αποκτά μια ξεχωριστή διάσταση.
Η Προσοχή είναι μια μικρή φλόγα που καίει στο λυχνάρι του κάθε μαθητή που ξεκινάει το δρόμο του και είναι μια προσφορά προσοχής γι' αυτούς που πάντα άγρυπνοι κυβερνούν με Αγάπη και Σοφία τη μοίρα της ανθρωπότητας». (Delia S. Guzman)
ΟΡΘΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ:
Να είμαστε το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας στον άξονά μας και να εξαλείφουμε τις διακυμάνσεις. Ο άξονας πρέπει να είναι το κέντρο μας και «...για να φτάσει κανείς στο κέντρο, πρέπει να ακολουθήσει μια ευθεία πορεία, δηλαδή μια πορεία δικαιοσύνης και ορθότητας. Κάθε άχρηστη στροφή, κάθε σταμάτημα και απροσεξία, μας απομακρύνουν από την αποστολή. Χρειάζεται να καταφέρουμε την ευθύτητα του βέλους που ρίχνεται αποφασιστικά προς το κέντρο».
«Το Κέντρο μας βρίσκεται στα ψηλά, που χωρίς να είναι το πιο υψηλό σημείο της ανθρώπινης εξέλιξης, είναι όμως το πιο εξαίσιο που έχουμε αυτή τη στιγμή».
Η Συγκέντρωση είναι αυτή που μας επιτρέπει να κατευθύνουμε το φως.
Η Συγκέντρωση είναι η ικανότητα δράσης, έχοντας ως στόχο ή τέρμα το κέντρο της Συνείδησης.
Είναι η κεντρομόλος δύναμη που μας οδηγεί προς το κέντρο και είναι καρπός της Πειθαρχίας. Ο στόχος προς τον οποίον πρέπει να κατευθυνθούμε είναι η Ατραπός της Μαθητείας.
Έτσι, όταν η Ζωή και η Δράση μας φωτίζεται από ανώτερα πράγματα, δεν υπάρχει χώρος στον πόνο. Το να ζήσουμε το Ιδεώδες, να το διαδώσουμε και να το πραγματώσουμε, είναι το καλύτερο «φάρμακο» ενάντια σε κάθε είδους πόνο.
«Ο πόνος σας είναι η θραύση του κελύφους που περιβάλλει την κατανόησή σας.
Όπως πρέπει να σπάσει ο πυρήνας του καρπού, ώστε να φωτιστεί η καρδιά του από το φως του ήλιου, έτσι πρέπει να γνωρίσετε και εσείς τον πόνο.
Και αν μπορούσατε να κάνετε την καρδιά σας να συνεχίσει να αισθάνεται δέος από τα καθημερινά θαύματα της ζωής σας, ο πόνος δεν θα σας φαινόταν λιγότερο θαυμαστός από την αγαλλίασή σας.
Και θα αποδεχόσαστε τις εποχές της καρδιάς σας, όπως αποδεχόσαστε πάντοτε τις εποχές που διασχίζουν τους αγρούς σας.
Και θα παρατηρούσατε γαλήνιοι τους χειμώνες της θλίψης σας.
Διότι δική σας επιλογή είναι μεγάλο μέρος του πόνου σας.
Είναι το πικρό ποτό με το οποίο θεραπεύει ο γιατρός τον άρρωστο εαυτό σας.
Εμπιστευτείτε, λοιπόν, το γιατρό, πίνοντας βουβά και ήρεμα το φάρμακό του.
Διότι το χέρι του παρότι βαρύ και σκληρό, οδηγείται από το τρυφερό χέρι του Αόρατου και το κύπελλο που σας δίνει, παρότι κατακαίει τα χείλη σας, είναι καμωμένο από πηλό που ύγρανε ο Πλάστης με τα ίδια τα άγια δάκρυά του». Χαλίλ Γκιμπράν.
...ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ Α΄ ΜΕΡΟΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
J.A. Livraga: Άρθρα
D.S. Guzman: Άρθρα
J.A. Livraga, «Σπόροι Φωτός», εκδ. Νέα Ακρόπολη, 2006
D.S. Guzman, «Πρακτικές συμβουλές για την Αυτογνωσία», εκδ. Νέα Ακρόπολη
Λεξικό Ψυχολογίας. Παπαδόπουλος
«Ο προφήτης και ο κήπος του προφήτη», Χαλίλ Γκιμπράν, εκδόσεις Λιβάνη, Αθήνα 1997
Λεξικό της Ψυχολογίας, Ν. Παπαδόπουλος, Αθήνα 1994
Σοβιετική Ιατρική Εγκυκλοπαίδεια, εκδόσεις: Κ. Καπόπουλος, Τόμος 4
Υγεία-Οδηγός Υγιεινής, εκδόσεις Δομική, Τόμος 10