Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια τελείως νέα αντιμετώπιση των πραγμάτων στο χώρο της υγείας. Θεωρείται ότι ένα άτομο ασθενεί όχι μόνο με την εμφάνιση κάποιας συγκεκριμένης παθολογικής, ψυχικής ή νοητικής νόσου, αλλά γενικά όταν αυτό αδυνατεί να εγκαθιδρύσει μια κατάσταση φυσικής, ψυχολογικής και πνευματικής ευεξίας και ισορροπίας στον εαυτό του. Δηλαδή η υγεία θεωρείται ως μία δυναμική κατάσταση που μπορεί να κλιμακωθεί από πλήρης φυσική, ψυχολογική και νοητική υγεία έως κακή υγεία, που καταλήγει συνήθως στην εμφάνιση μιας νόσου.

Έτσι το πρόβλημα αρχίζει να αντιμετωπίζεται από τη ρίζα του, αφού τώρα η νόσος θεωρείται το αποτέλεσμα μιας κατάστασης ελλιπούς υγείας και το κέντρο βάρους της προσοχής μετατοπίζεται στην ανάπτυξη και τη διατήρηση, αντίθετα, μιας καλής υγείας, όχι μόνο σαν πρόληψη νοσηρών καταστάσεων αλλά και σαν δυνατότητα ανάπτυξης όσο δυνατόν περισσότερης φυσικής, ψυχολογικής και πνευματικής ευεξίας, ζωντάνιας και ισορροπίας για το άτομο. Τότε κι αυτό θα μπορεί να "ξεδιπλώνει" φυσικά τον εαυτό του και να χαίρεται πλήρως τη ζωή του.

Στον τομέα της πρόληψης μια τέτοια στάση αντιμετώπισης φέρνει θεαματικά αποτελέσματα, αφού με την ανάπτυξη και διατήρηση της συνολικής υγείας του ατόμου πρακτικά καταλήγουμε και στη μείωση των νοσηρών καταστάσεων.

Γενικά οι 3 τομείς όπου η προώθηση υγείας για το άτομο στοχεύει είναι:

- η ατομική φυσική υγιεινή

- η ψυχική ισορροπία και ευεξία

- η πνευματική υγεία και ανάπτυξη

Στη συγκεκριμένη εργασία θα αναπτυχθεί ο πρώτος από τους τρεις τομείς που αφορά στην προσπάθεια εξάσκησης μιας φυσικής υγιεινής από το άτομο, ώστε αυτό να βιώνει αυτό που ονομάζουμε υγιεινό τρόπο ζωής.

Μια σωστή φυσική υγιεινή περιλαμβάνει:

1. Σωστές διατροφικές συνήθειες

2. Ατομική υγιεινή και καθαριότητα

3. Στοματική υγιεινή

4. Σωματική άσκηση και δραστηριότητα

5. Υγιές περιβάλλον διαβίωσης

6. Αποφυγή βλαβερών συνηθειών όπως το κάπνισμα, το αλκοόλ, οι φαρμακευτικές και οι ναρκωτικές ουσίες

7. Φυσιολογική και ασφαλής σεξουαλική ζωή

8. Πρόληψη κληρονομικών παθήσεων

1. ΔΙΑΤΡΟΦΗ

- "Είμαστε ό,τι τρώμε"

Έχοντας αποκτήσει σωστές διατροφικές συνήθειες από την παιδική ακόμα ηλικία μας, εξασφαλίζουμε σε σημαντικό βαθμό τη σωματική μας ευεξία, ζωτικότητα, αντοχή και δύναμη. Ιδιαίτερα μπορούμε να προλάβουμε πλήθος από τις λεγόμενες "σύγχρονες νόσους", που οφείλονται στον υπερσιτισμό και την παχυσαρκία.

Σωστή είναι η διατροφή που παρέχει όλες τις θρεπτικές ουσίες (καλή) στις αναγκαίες ποσότητες (ισορροπημένη). Οι αναλογίες αυτές εξαρτώνται από την ηλικία, το φύλο και τις δραστηριότητες του κάθε ατόμου. Επιπλέον μια καλή διατροφή στηρίζεται όσο είναι δυνατό σε φυσικά και όχι επεξεργασμένα προϊόντα.

Πιο συγκεκριμένα, τα γεύματα πρέπει να είναι μικρά και συχνά (3 κύρια, 2 ενδιάμεσα) και να περιλαμβάνουν και τις 4 ομάδες θρεπτικών ουσιών, καθώς και τις απαραίτητες βιταμίνες, φυτικές ίνες και μεταλλικά στοιχεία σε αναλογίες πάντα εξατομικευμένες και σχετικές με τις πραγματικές ανάγκες του οργανισμού. Δίαιτα με υπερβολικές θερμίδες και φτωχή σε θρεπτικά συστατικά οδηγεί στην παχυσαρκία και αυτή με τη σειρά της σε κακή φυσική κατάσταση και αυξημένη νοσηρότητα.

Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τις θρεπτικές ομάδες των τροφίμων και τη χρησιμότητα και κινδύνους από τη χρήση τους.

- Τρόπος μαγειρέματος των τροφών

Γενικά το μαγείρεμα κάνει τις τροφές πιο νόστιμες, ελκυστικές και εύπεπτες για το στομάχι. Ωστόσο, πρέπει να αποφεύγονται:

- το τηγάνισμα των λιπών πολλές φορές ή σε μεγάλες θερμοκρασίες λόγω δυσπεπτικού αποτελέσματος.

- το πολύωρο βράσιμο και σε πολύ νερό των λαχανικών λόγω καταστροφής των βιταμινών τους.

- το "καβούρντισμα" ή κάψιμο των τροφών, ιδιαίτερα των κρεάτων, λόγω παραγωγής επικίνδυνων για την υγεία καρκινογόνων ουσιών.

- Υγιεινή της διατροφής

Τα τρόφιμα πρέπει να είναι απαλλαγμένα από μικρόβια ή τοξίνες και από χημικά προϊόντα, που χρησιμοποιούνται στην καλλιέργεια, την παρασκευή ή τη συντήρησή τους.

Ο έλεγχος και η εξασφάλιση συνθηκών υγιεινής στους τόπους καλλιέργειας και επεξεργασίας των τροφίμων είναι ευθύνη ενός καλά οργανωμένου κράτους και των αρμόδιων υπηρεσιών του. Χρειάζονται καθαροί χώροι παρασκευής, περιοδικοί έλεγχοι υγείας των ανθρώπων που έρχονται σε επαφή με τα τρόφιμα, έλεγχοι των ίδιων των τροφίμων και των πρώτων υλών, τεστ ποιότητας κ.τ.λ.

Σε κάθε νοικοκυριό χρειάζεται η σωστή παρασκευή των γευμάτων σε καθαρό χώρο, με συχνό πλύσιμο των χεριών και μακριά από χημικές ή φαρμακευτικές ουσίες. Ελέγχεται πάντα η ημερομηνία λήξης, το χρώμα, η όψη, η οσμή του τροφίμου, ιδιαίτερα στα κονσερβοποιημένα προϊόντα. Τα κρέατα και τα λαχανικά διατηρούνται στο ψυγείο στους 4-10 οC ή καταψύχονται για μεγαλύτερο διάστημα συντήρησης. Ποτέ δεν καταψύχεται ξανά ένα αποψυγμένο τρόφιμο για λόγους επιμόλυνσης αλλά και μείωσης της θρεπτικής αξίας του. Τα τρόφιμα πλένονται σε άφθονο και τρεχούμενο νερό και ξαναζεσταίνονται για αρκετή ώρα. Το καλοκαίρι τα περισσεύματα φαγητού φυλάσσονται πάντα στο ψυγείο. Αποφεύγονται θαλασσινά από περιοχές ύποπτες για μόλυνση. Γίνεται καλή φύλαξη των τροφίμων από έντομα, κατσαρίδες, ποντίκια, σκυλιά. Χρησιμοποιούνται ξεχωριστά σκεύη για τη σίτιση κατοικίδιων ζώων.

2. Ατομική υγιεινή

Η τακτική και προσεκτική περιποίηση του σώματος εκτός από ένα ευχάριστο αισθητικά αποτέλεσμα, ευθύνεται και για την πρόληψη αρκετών νοσηρών καταστάσεων, κυρίως ασθενειών του δέρματος. Επίσης ένα καθαρό και περιποιημένο σώμα χαρίζει αυτοπεποίθηση και καλή διάθεση, ενώ αποτελεί και ένα κοινωνικό καθήκον απέναντι στους συνανθρώπους μας με τους οποίους ερχόμαστε καθημερινά σε συχνή επαφή.

Η ατομική υγιεινή περιλαμβάνει μια γενική καθαριότητα του σώματος και μια ειδικότερη φροντίδα πιο ιδιαίτερων περιοχών. Έτσι καλό είναι να αποκτήσουμε τη συνήθεια συχνών ντους μία φορά καθημερινά ή μέρα παρά μέρα το χειμώνα και τουλάχιστον μία φορά καθημερινά το καλοκαίρι. Το νερό δεν πρέπει να είναι πολύ ζεστό για αποφυγή ερεθισμών, εγκαυμάτων και φλεβικών κιρσών στα πόδια, ιδιαίτερα στις γυναίκες. Τα καθαριστικά προϊόντα πρέπει να είναι ουδέτερα στο pH για διατήρηση της φυσιολογικής δερματικής χλωρίδας.

Οι περιοχές των γεννητικών οργάνων χρειάζονται εντατική και σχολαστική περιποίηση στη συχνότητα των ντους ή και πυκνότερα κάθε μέρα με άφθονο χλιαρό νερό και αποφεύγοντας απορρυπαντικά και σαμπουάν που διαταράσσουν την οξύτητα του δέρματος, αιτία για την εμφάνιση μολύνσεων κυρίως από μύκητες. Για τον ίδιο λόγο προτιμώνται τα βαμβακερά εσώρουχα που αλλάζονται καθημερινά και όχι τα νάιλον ή τα συνθετικά.

Λούζουμε τα μαλλιά μας μία ή δύο φορές την εβδομάδα ανάλογα με τον τύπο (κανονικά, ξηρά, λιπαρά) και με τα κατάλληλα προϊόντα κάνοντας πάντα ελαφρό μασάζ στο δέρμα του κεφαλιού για ενίσχυση της κυκλοφορίας του αίματος. 

Για τα μικρά παιδιά που υποφέρουν από φθειρίαση (ψείρες) κυκλοφορούν στο εμπόριο αρκετά φαρμακευτικά σκευάσματα για την εξολόθρευσή τους με συνοδευτικές οδηγίες για καλό αποτέλεσμα. Αλλάζονται και πλένονται με καυτό νερό ρούχα και κλινοσκεπάσματα. Πραγματοποιούνται συχνοί έλεγχοι και ενημέρωση στα σχολεία. 

Για τον καθαρισμό των αυτιών απαγορεύεται η χρήση μπατονέτων, γιατί σπρώχνουν την κηρήθρα στο εσωτερικό των αυτιών, όπου συσσωρεύεται και μειώνει την ακουστική ικανότητα και προκαλεί μολύνσεις.

Διατηρούμε τα νύχια των χεριών και των ποδιών μας κοντά, όχι υπερβολικά, γιατί καρφώνουν στο δέρμα, καθαρά και λεία. Μπορεί να γίνουν εστία μικροβίων ή αιτία μικροτραυματισμών. Προσέχουμε ιδιαίτερα την εμφάνιση παρανυχίδων, τις οποίες δεν τραβάμε, εύκολων σπασιμάτων, ξεφλουδίσματος, αποχρωματισμού και στιγμάτων, όλα ενδείξεις κακής θρέψης του οργανισμού.

Φοράμε πάντα άνετα και καθαρά ρούχα, προτιμότερα από φυσικά υλικά που δεν εμποδίζουν την κυκλοφορία του αίματος (κυτταρίτιδα, κιρσοί φλεβών) και δεν προκαλούν ερεθισμούς στο δέρμα. Το σώμα πρέπει να αφήνεται να αναπνέει και να κινείται ελεύθερα. Στο κρύο δεν ντυνόμαστε υπερβολικά χοντρά, γιατί αυξάνεται η ευαισθησία μας στα κρυολογήματα. Οι γυναίκες ας αποφεύγουν τα πολύ ψηλά ή τελείως επίπεδα παπούτσια, γιατί επιφέρουν μυοσκελετικούς πόνους στα πόδια και προβλήματα στη μέση.