Κώδικας BUSHIDO

Υπάρχουν πολλές διηγήσεις για τα κατορθώματα των Σαμουράι, αυτών των θρυλικών Ιπποτών-πολεμιστών της Ιαπωνίας. Για παράδειγμα, ένας μαθητής του Τακουάν, ο Γιανκίου Ταγίμα Νο Κάμι, ενώ καθόταν ήσυχα στον κήπο του, ένιωσε τον κίνδυνο ή «σάκι», από τη σκέψη και μόνο του ακόλουθού του, για το πώς θα μπορούσε να τον αιφνιδιάσει. Άλλο κατόρθωμα του Γιανκίου ήταν η εξουδετέρωση πολλών αντιπάλων, καθώς ο Σαμουράι βρισκόταν σ’ αυτό που ονόμαζαν «Κενό». Επίσης, όταν ο ίδιος είχε γίνει πλέον δάσκαλος ξιφασκίας, αναγνώρισε στο πρόσωπο ενός σωματοφύλακα το δάσκαλο της τέχνης της ξιφασκίας, παρόλο που αυτός δεν είχε εξασκηθεί στο ξίφος. Κι αυτό, γιατί φαινόταν πως είχε ξεπεράσει το φόβο του θανάτου και ζούσε την κάθε στιγμή σαν να ήταν η τελευταία, περιφρονώντας το θάνατο.

Πώς μπόρεσαν όμως να φτάσουν σε τόσο υψηλά επίπεδα; Είχαν ένα σύνολο από υψηλούς Ιπποτικούς κανόνες (ανάλογους με αυτούς των ιπποτών της Δύσης) και εκπαιδεύονταν από μικρή ηλικία και σ’ όλη τους τη ζωή, προκειμένου να τους τηρούν. Χωρίς να είναι γραμμένοι σ’ ένα συγκεκριμένο βιβλίο, μεταβιβάστηκαν προφορικά κι εμπειρικά από γενιά σε γενιά. Είναι ο Κώδικας BU-SHI-DO, που κυριολεκτικά σημαίνει Στρατιωτικός-Ιπποτικός-Δρόμος. Ως εμάς έφτασαν φράσεις του μέσα από τους σημαντικούς και σοφούς Σαμουράι.

nea acropoli bushido code

•Δεν έχω γονείς. Ο Ουρανός και η Γη είναι οι γονείς μου.

•Δεν έχω δύναμη. Η τιμή είναι η δύναμή μου.

•Δεν έχω μέσα. Η Πειθαρχία είναι οι τρόποι μου.

•Δεν έχω μαγική δύναμη. Η Εσωτερική Δύναμη είναι η μαγεία μου.

•Δεν έχω ζωή ούτε θάνατο. Το Αιώνιο είναι η ζωή κι ο θάνατός μου.

•Δεν έχω σώμα. Η Ανδρεία είναι το σώμα μου.

•Δεν έχω μάτια. Η Αστραπή είναι τα μάτια μου. 

•Δεν έχω αυτιά. Η Ευαισθησία είναι τ’ αυτιά μου.

•Δεν έχω μέλη. Η Ταχύτητα είναι τα άκρα μου.

•Δεν έχω σκοπούς. Το Δάρμα είναι οι σκοποί μου.

•Δεν έχω θαύματα. Το Κάρμα είναι το θαύμα μου.

•Δεν έχω αρχές. Οι αρχές μου είναι η προσαρμοστικότητα σ’ όλες τις καταστάσεις.

•Δεν έχω φίλους. Ο νους είναι οι φίλοι μου.

•Δεν έχω πανοπλία. Η Βούληση και η Δικαιοσύνη είναι η πανοπλία μου.

•Δεν έχω κάστρα. Το ατάραχο Πνεύμα είναι το κάστρο μου.

•Δεν έχω σπαθί. Το όνειρο του Πνεύματός μου είναι το σπαθί μου.

Πηγή έμπνευσης του bushido ήταν φιλοσοφικά, ηθικά και θρησκευτικά ρεύματα. Ο βουδισμός συνέβαλε με τη γαλήνη, την αποκόλληση από τα γήινα, το ξεπέρασμα του φόβου του θανάτου. Ο Βουδισμός-Ζεν, μέσω του διαλογισμού, οδηγούσε τον πολεμιστή πάνω από τη σύγχυση της καθημερινής σκέψης στην άμεση σύλληψη των πραγμάτων. Ο Κουμφουκιανισμός προσέφερε την πρακτική ηθική του κι ο Σιντοϊσμός την ανάπτυξη αρετών, όπως η πίστη στους προγόνους, στην οικογένεια και στον Αυτοκράτορα, καλοσύνη και αγνότητα στην καρδιά.

Το τρίπτυχο των υψηλών αρετών του bushido ήταν: Τσι-Σοφία, Γιν-Αγαθότητα, Γιου-Ανδρεία. Με αυτές τις αρετές έφτανε στο ύψος της εσωτερικής αξιοπρέπειας και αυτοελέγχου, μακριά από ψευτο-υπερηφάνειες. Με το υψηλό πνεύμα του καθήκοντος «Μιμπούν», από μικρή ηλικία μάθαιναν να περιφρονούν τα υλικά αγαθά και να ασκούνται στη ξιφασκία, τοξοβολία, πάλη, ιππασία, τακτική, καλλιγραφία, ηθική, λογοτεχνία, φιλοσοφία…

Ιπποτική, λοιπόν, και εσωτερική ήταν η ζωή και ο θάνατος του Σαμουράι.