Όπως ισχύει για όλα τα πράγματα στη ζωή έτσι και στις πολεμικές τέχνες μέσα από τη σκληρή δουλειά έρχονται και τα αποτελέσματα.
Είναι σημαντικό για τον κάθε άνθρωπο να έχει ξεκάθαρους στόχους στη ζωή του αλλά και ισχυρή θέληση, ώστε να μπορεί να πετύχει αυτά που επιθυμεί. Συχνό όμως είναι το φαινόμενο της έλλειψης ουσιαστικής και πειθαρχημένης προσπάθειας από τη μεγαλύτερη μερίδα του κόσμου, με αποτέλεσμα τη μη εκπλήρωση των στόχων τους κι ας είναι ξεκάθαροι και πολύ επιθυμητοί.
Ο λόγος γι’ αυτό είναι η έλλειψη Επιμονής. Συμβαίνει συχνότατα δηλαδή κάποιος να εγκαταλείπει τις προσπάθειές του με τις πρώτες δυσκολίες ή αν έχει λίγη αντοχή παραπάνω να εγκαταλείπει τον αγώνα, όταν τα πράγματα δυσκολέψουν πραγματικά. Οι περισσότεροι περιμένουν να δουν πολύ γρήγορα και άμεσα αποτελέσματα (κάτι που είναι ακόμα πιο έντονο στην εποχή μας, η οποία είναι μία εποχή «ταχύτητας» όπου όλα αλλάζουν από μέρα σε μέρα), οπότε όταν κάτι αργεί να αποδώσει καρπούς θεωρείται μάταιο ή αποτυχημένο.
Όταν όμως κάποιος ασκείται συστηματικά στις πολεμικές τέχνες, έχει την ευχέρεια μίας άμεσης και στοχευόμενης βελτίωσης σε συγκεκριμένες επιδιώξεις. Αυτό αποτελεί ένα είδος εξάσκησης στη θέαση της νίκης μέσα από την κατάκτηση μικρών επιμέρους νικών. Βέβαια ίσως κάποιος να πει πως κάτι τέτοιο επιτυγχάνεται γενικά μέσω της εξάσκησης και φυσικά αυτό δεν είναι καθόλου λάθος. Οτιδήποτε απαιτεί συνεχόμενη επανάληψη και εξάσκηση είναι ακόλουθο αυτού του κανόνα. Έτσι αυτός που ασκείται στη μουσική, πετυχαίνει το επιθυμητό αποτέλεσμα, παρόμοια ένας αθλητής, ένας ζωγράφος κ.ο.κ.
Σε όλους τους παραπάνω υπήρχε ο ίδιος κοινός παρανομαστής: η συνεχόμενη με Συνείδηση προσπάθεια και επιθυμία τελειοποίησης, δηλαδή η προσπάθεια με Επιμονή. Αν προσέξει κανείς λίγο περισσότερο την προηγούμενη φράση, θα διακρίνει διάφορες λέξεις και επιμέρους φράσεις κλειδιά όπως: «προσπάθεια», «συνεχόμενη», «με Συνείδηση», «επιθυμία τελειοποίησης». Η καθεμία από τις προηγούμενες λέξεις ή φράσεις έχει να κάνει και με ξεκάθαρους στόχους αλλά και με πραγματική θέληση πραγμάτωσής τους.
Παρόλα αυτά υπάρχει μία ιδιομορφία στην εξάσκηση των πολεμικών τεχνών και αυτή είναι πως ο ασκούμενος καλείται στη συνεχόμενη, επίπονη, κουραστική, φαινομενικά μονότονη και μακρόχρονη επανάληψη διδασκαλιών. Αυτό δεν το κάνει απλά για να αφομοιώσει μία κίνηση ή γενικότερα μία διδαχή, αλλά για να επιτύχει να γίνει τελικά «ένα» με αυτήν. Μόνο τότε θα είναι πραγματικά κατακτημένη και ο μαθητής θα έχει ουσιαστικά μεταλλαχτεί σ’ ένα νέο διαφορετικό και τελικά καλύτερο άνθρωπο.
Αυτό ένας συνειδητά ασκούμενος στις πολεμικές τέχνες το γνωρίζει πολύ καλά, γι’ αυτό και «υποτάσσεται» στις απαιτήσεις της σκληρής άσκησης, επειδή ακριβώς επιθυμεί το καλύτερο για την Ψυχή του. Πολύτιμος σύμμαχος σ’ αυτήν την προσπάθειά του είναι η Αρετή της Επιμονής. Αυτή τον κάνει να προσπαθεί όταν πονάει, τον κάνει να συνεχίζει όταν λυγίζει από την κούραση, τον κάνει να ορθώνει το ανάστημά του ξανά και ξανά όσες φορές κι αν γονατίζει και να ξαναρχίζει τον αγώνα του με υπερηφάνεια και νέο σθένος.
Όμως η Αρετή της Επιμονής εκτός από το να στηρίζει τον ασκούμενο-μαθητή ταυτόχρονα στηρίζεται κι από αυτόν. Όσο κάποιος τη χρησιμοποιεί σαν «εργαλείο» τόσο αυτή σαν ένα μαχαίρι που συνεχώς ακονίζεται, γίνεται πιο «κοφτερή», γίνεται πιο λειτουργική.
Και ας μην ξεχνάμε ότι ένας πραγματικός μαθητής των εσωτερικών πολεμικών τεχνών με Δάσκαλο-Οδηγό αλλά και ακολουθώντας μία «χιλιόχρονη» Παράδοση, δεν ασκείται μόνο σ’ ένα σωρό από τεχνικές μάχης και κινήσεις εξουδετέρωσης του αντιπάλου. Η πιο σημαντική είναι η εξάσκησή του στην «Εσωτερική Μάχη», τη μεγαλύτερη, αυτήν με το «μικρό» και συνάμα πανίσχυρο εαυτό του. Αυτή είναι η μάχη που τόσοι μεγάλοι Δάσκαλοι εξύμνησαν ως τη δυσκολότερη που έχει να δώσει κανείς. Όπως έλεγε και ο Βούδας: «Καλύτερος είναι αυτός που νικάει τον εαυτό του από αυτόν που νικάει χίλιους εχθρούς».
Έτσι ο μαθητής ασκείται και μάχεται καθημερινά, ώστε να μπορεί να κυριαρχεί στα πάθη, τις μικρότητες και τα ελαττώματά του και να κερδίζει ολοένα και περισσότερες νίκες σ’ αυτόν τον τόσο δύσκολο πόλεμο.
Η ζωή ενός τέτοιου μαθητή είναι γεμάτη με αρκετά διαφορετικά στοιχεία, πέρα από την πρακτική άσκηση πολεμικών τακτικών. Περιλαμβάνει:
*Μελέτη διαφόρων κειμένων, κυρίως κλασικών συγγραμμάτων
*Ενασχόληση με τη φύση και τα φαινόμενά της
*Ενασχόληση με τους ανθρώπους μελετώντας την κοινωνία και τα κοινωνικά φαινόμενα
*Μελέτη του κόσμου και της αλληλουχίας των γεγονότων, καθώς και γιατί συμβαίνουν αυτά.
*Βαθύ συλλογισμό σε ό,τι αφορά τη φύση των πραγμάτων.
*Μελέτη της ίδιας του της ύπαρξης και των ερωτημάτων: «Ποιος είμαι; Από πού έρχομαι; και πού πηγαίνω;».
Αυτός που εξελίσσεται πραγματικά μέσα από το δρόμο των πολεμικών τεχνών και προσπαθεί να επιτύχει όλα όσα προαναφέρθηκαν, ασκεί την Αρετή της Επιμονής και στην υπόλοιπη ζωή του. Έχοντας δει ορατά αποτελέσματα των προσπαθειών του, μέσα από την ακατάπαυστη συνεχόμενη προσπάθεια με Επιμονή, δεν μπορεί παρά να μαθαίνει τελικά πως μ’ αυτόν τον τρόπο όλα τα κατορθώματα που επιθυμεί στη πορεία του μέσα στο χρόνο μπορούν να γίνουν πραγματικότητα.
Έτσι λοιπόν, όταν με αληθινό αλτρουισμό προσπαθεί να βοηθήσει ένα συνάνθρωπό του κι αυτός τον κοροϊδεύει, θα πρέπει με επιμονή και αγάπη να συνεχίζει να προσπαθεί. Όταν αναλογίζεται τα λάθη του σε σχέση με τη δράση του, θα πρέπει να επιμένει μέχρι να διακρίνει και την τελευταία σημαντική λεπτομέρεια. Όταν παρατηρεί τη φύση, τα πράγματα, τα γεγονότα, να το κάνει μ’ ένα επίμονο ερευνητικό και διορατικό βλέμμα, που δεν αφήνει τίποτα στην τύχη. Όταν αγωνίζεται για ένα ευγενικό σκοπό, να τον πιστεύει με όλη του την καρδιά. Να τον επιδιώκει με ακατάπαυστο πάθος. Να τον υπηρετεί με επίμονη και ασταμάτητη δράση. Να βαδίζει με συνεχόμενα, σταθερά και σίγουρα βήματα, που οδηγούν το ένα μετά το άλλο όλο και πιο κοντά σ’ αυτόν.
Τελικά η επιμονή είναι για κάποιον που θέλει και ταυτόχρονα τολμά και αντέχει να συνεχίζει. Τότε και μόνο τότε και η ίδια αυτή η αρετή πολλαπλασιάζεται και στηρίζει τον άνθρωπο που την ασκεί.
Στην επιμονή αναφέρονται και οι παρακάτω χαρακτηριστικές φράσεις:
«Όπου αποτύχεις γύρισε κι όπου πετύχεις φύγε». Ν. Καζαντζάκης
«Το «ευ γίγνεσθαι» επιτυγχάνεται λίγο-λίγο, δεν είναι όμως λίγο». Ζήνων ο Στωικός από το Κίτιο της Κύπρου
«Η σταγόνα τρυπώνει στην πέτρα, όχι με τη δύναμή της, αλλά με αλλεπάλληλες πτώσεις». Οβίδιος