Σελίδα 6 από 7
Ο ΠΛΑΤΩΝ ΚΑΙ Η ΑΚΑΔΗΜΙΑ
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 427 π.Χ., δύο χρόνια μετά το θάνατο του Περικλή. Πέθανε το 347 π.Χ. Ο Πλάτων έμεινε μαζί με το Σωκράτη οκτώ χρόνια (407-399 π.Χ.), δηλαδή ως το θάνατο του τελευταίου.
Η Ακαδημία ιδρύθηκε το 387 π.Χ. στην Αθήνα με πρότυπο τη φιλοσοφική κοινότητα των Πυθαγορείων. Η λατρεία των Μουσών, του Απόλλωνα και του Έρωτα ήταν συνδεδεμένη με το όλο έργο της Ακαδημίας. Κεφαλή της ήταν ο Πλάτωνας και τα μέλη της ζούσαν κοινοβιακή ζωή.
Σκοπός της ήταν ο συνδυασμός της φιλοσοφικής, επιστημονικής, ηθικής και θρησκευτικής αγωγής, ώστε να σφυρηλατούνται επίλεκτα πνεύματα που αργότερα θα ασκούσαν μεγάλη επίδραση στην αθηναϊκή πολιτεία και στις άλλες πόλεις, από τις οποίες προέρχονταν οι μαθητές. Η πολιτική στην υψηλότερή της έννοια ήταν ένα από τα κύρια θέματα της Ακαδημίας. Άλλωστε τα δύο μεγαλύτερα έργα του Πλάτωνα –Πολιτεία και Νόμοι- είναι πολιτικά. Το κυριότερο όμως έργο της Ακαδημίας ήταν φιλοσοφικού και επιστημονικού χαρακτήρα. Είναι το πρώτο επιστημονικό και φιλοσοφικό Ίδρυμα. Αναζήτησε την καθαρή γνώση.
Τα 13 τελευταία χρόνια της ζωής του ο Πλάτωνας αφιερώθηκε στο συγγραφικό του έργο και, όταν πέθανε, σε ηλικία 81 ετών, θάφτηκε στον κήπο της Ακαδημίας.
Η Μέση Ακαδημία αρχίζει στην Αιολία με τον Αρκεσίλαο από την Πιτάνη (περ. 315 – 241 π.Χ.) που τη διδασκαλία του την κατέγραψε ο μαθητής του Λακύδης, και τελειώνει με τον Καρνεάδη (155 π.Χ. στη Ρώμη ) και το διάδοχό του Κλειτόμαχο (πέθανε το 110 π.Χ.) Από τα έργα τους δεν έχει σωθεί τίποτε, πηγή γι΄ αυτούς, εκτός από τον Διογένη τον Λαέρτιο, είναι προπάντων ο Κικέρων και ο Σέξτος ο Εμπειρικός.
Έμμεσες μόνο και πολύ γενικές είναι οι πληροφορίες που έχουμε για τη Νεώτερη Ακαδημία. Ο Φίλων από τη Λάρισα βρισκόταν το 87 π.Χ. στη Ρώμη. Το διάδοχό του Αντίοχο από τον Ασκάλωνα άκουσε το 78 π.Χ. ο Κικέρων στην Αθήνα. Χαρακτηριστικός εκπρόσωπος του εκλεκτικού πλατωνισμού σε αυτή την πρώτη – βασικά ηθική – μορφή του είναι και ο Άρειος Δίδυμος, με ισχυρή απόκλιση προς τη στωϊκή φιλοσοφία (έζησε την εποχή του Αυγούστου), και ο Θράσυλλος, που έκανε τη συστηματική κατάταξη και την έκδοση των έργων του Δημόκριτου και του Πλάτωνα. Αλλά και μέσα στην Ακαδημία αναπτύχθηκε ολόκληρη φιλολογία από παραφράσεις και υπομνήματα στα έργα του Πλάτωνα.
Ο τελευταίος ηγέτης της πλατωνικής Ακαδημίας ήταν ο Δαμάσκιος. Σώζεται η αρχή ενός συγγράμματός του Περί των Πρώτων αρχών, το τέλος ενός υπομνήματός του στον Παρμενίδη και μια βιογραφία του δασκάλου του Ισιδώρου. Από τους σχολιαστές αυτής της περιόδου ξεχωρίζει ο Συμπλίκιος. Αυτοί οι δύο τελευταίοι έφυγαν με το στενότερο κύκλο των μαθητών τους και πήγαν για ένα χρονικό διάστημα στην Περσία, όταν το 529 μ.Χ. ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός έκλεισε την Ακαδημία, δήμευσε την περιουσία της και απαγόρευσε τα μαθήματα, επισφραγίζοντας έτσι και τυπικά το τέλος της.
Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΛΥΚΕΙΟ
Πλάτωνας και Αριστοτέλης: Από την άποψη του ορθολογισμού μπορούμε να δεχτούμε ότι η Ελληνική και Δυτική εν γένει φιλοσοφία φτάνει στην πλήρη ωριμότητά της με τον Αριστοτέλη.
Χρησιμοποίησε τη μεθοδολογία της ορθολογιστικής φιλοσοφίας που είχε διδαχτεί στην Πλατωνική Ακαδημία. Ο Αριστοτέλης γεννήθηκε το 384 π.Χ. στα Στάγιρα της Χαλκιδικής. Το 367/6 π.Χ. βρίσκουμε τον Αριστοτέλη στην Ακαδημία του Πλάτωνα, στην Αθήνα, όπου παραμένει για 20 ολόκληρα χρόνια, μέχρι το θάνατο του Πλάτωνα.
Στην Πέλλα ο Αριστοτέλης εκπαιδεύει όχι μόνο τον Αλέξανδρο, αλλά και τα παιδιά που τον συνόδευαν, καθώς και άλλους υψηλούς αξιωματούχους της αυλής του Φιλίππου. Ο Αριστοτέλης μετέδωσε στον Αλέξανδρο τον ενθουσιασμό για την επιστήμη και τη φιλοσοφία και τον διαμόρφωσε ηθικά και πολιτικά. Η εκπαίδευση του Αλέξανδρου από τον Αριστοτέλη άρχισε το 343 και έληξε το 341/40 π.Χ. έπειτα από διαφωνία για το αν όλοι οι λαοί μπορούσαν να ενωθούν με ισότητα σε μια κοινή αυτοκρατορία.
Γύρισε στην Αθήνα μαζί με τον Θεόφραστο και ίδρυσε το Λύκειο ή Περίπατο εφόσον συνήθιζαν στη σχολή αυτή να περπατούν συζητώντας και εξηγώντας τα φιλοσοφικά θέματα..
Όταν πέθανε ο Αλέξανδρος οι Αθηναίοι έδειξαν και στον Αριστοτέλη εχθρικές διαθέσεις, έτσι ο φιλόσοφος πήγε στην Χαλκίδα όπου έζησε τα τελευταία χρόνια του - πέθανε το 322 πΧ. Διάδοχος στο Λύκειο έγινε ο Θεόφραστος.
Ο Αριστοτέλης θεωρείται σαν κορυφή της φιλοσοφίας - αυτής που θεμελιώνεται στο όργανο της λογικής. Διαφώνησε με τον Πλάτωνα σε ζητήματα μεταφυσικά όπως πχ η αθανασία της ψυχής εφόσον δεν μπορούσε να την κατανοήσει. Αυτό οδήγησε την Αριστοτέλεια λογική σε δρόμους που διέψευσαν τον εαυτό της. Μόνο η επιστήμη της ευρωπαϊκής αναγέννησης μπόρεσε να απελευθερωθεί από τα σφάλματα της λογικής του Αριστοτέλη, ενώ η σημερινή επιστήμη εμπνέεται από την ανώτερη λογική του Πλάτωνα.
ΣΧΟΛΗ ΤΩΝ ΜΕΓΑΡΩΝ - ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ
Ο Ευκλείδης από τα Μέγαρα ίδρυσε τη σχολή του λίγο μετά το θάνατο του Σωκράτη. Από τον Φαίδωνα του Πλάτωνα γνωρίζουμε ότι ο Ευκλείδης υπήρξε μαθητής του Σωκράτη και ήταν παρών στο θάνατό του. Μετά το θάνατο του Δασκάλου, πολλοί μαθητές κατέφυγαν στα Μέγαρα και φιλοξενήθηκαν από τον Ευκλείδη. Ανάμεσά τους και ο Πλάτων.
Κύριο γνώρισμα της φιλοσοφίας του είναι η σύνδεση της σωκρατικής με την ελεατική φιλοσοφία. Ταύτισε το Αγαθό με το Ον των Ελεατών και δίδαξε ότι αυτό αποτελεί την μόνη πραγματικότητα. Το ανώτατο αγαθό το ονόμασε φρόνηση, θεό, νου.
Σημαντικοί μεταξύ των Μεγαρικών είναι ο Ευβουλίδης, ο Διόδωρος Κρόνος και ο Στίλπων, που πολέμησε τη θεωρία των Ιδεών του Πλάτωνα και πλησίασε πολύ την Κυνική Σχολή. Το ανώτατο αγαθό γι’ αυτόν είναι η απάθεια. Μαθητής του είναι ο Ζήνων ο Κυτιεύς, ιδρυτής του Στωικισμού. Από αυτή τη σχολή πρέπει να αναφερθούν οι δύο εριστικοί Ευβουλίδης από τη Μίλητο και Αλεξίνιος από την Ηλεία, επίσης ο Διόδωρος Κρόνος από την Καρία και ο Στίλπων. Η σχολή είχε πολύ σύντομη ζωή, αργότερα συγχωνεύτηκε με τον κυνισμό και τη φιλοσοφία της Στοάς
ΣΧΟΛΗ ΤΗΣ ΗΛΕΙΑΣ - ΦΑΙΔΩΝ
Το ίδιο ισχύει και για τη φιλοσοφική εταιρεία που ίδρυσε ο Φαίδων, αγαπημένος μαθητής του Σωκράτη, στην πατρίδα του την Ηλεία, ύστερα από λίγο ο Μενέδημος τη μετέφερε στην Ερέτρια. Ο Ιερώνυμος τον αποκαλεί «δούλον» στο «Περί ψυχής». Τον εξαγόρασε ο Αλκιβιάδης και ο Κρίτων με προτροπή του Σωκράτη. Δεν γνωρίζουμε πολλά γι’ αυτόν.
ΚΥΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
Ιδρυτής της κυνικής σχολής (που ονομάστηκε έτσι από το γυμνάσιο του Κυνοσάργους) ήταν ο Αντισθένης που γεννήθηκε στην Αθήνα το 444 π.Χ. και πέθανε το 370 π.Χ. Παλαιός φίλος και αυτός, όπως ο Ευκλείδης, του Σωκράτη. Ο ιδιόρρυθμος Διογένης από τη Σινώπη ήταν πιο πολύ μια χαρακτηριστική φιγούρα στην ιστορία του πολιτισμού παρά άνθρωπος της επιστήμης. Μαζί με αυτόν πρέπει να αναφερθεί ο Κράτης από τη Θήβα. Αργότερα η κυνική σχολή συγχωνεύτηκε με τη Στοά.
Ο Αντισθένης, υπήρξε μαθητής του Γοργία του Σοφιστή. Στην αρχή άνοιξε σχολή Ρητορικής, αλλά μετά από ρήξη με τον Γοργία, ακολούθησε τον Σωκράτη. Όταν ο Σωκράτης πέθανε, ο Αντισθένης ίδρυσε την Κυνική Σχολή στην πλατεία του Κυνοσάργους.
Σύμφωνα με μια εκδοχή, γι’ αυτό ονομάστηκαν Κυνικοί, καθώς και από τον τρόπο ζωής που πρέσβευαν, που ήταν λιτός και ασκητικός. Όλοι οι Κυνικοί ζούσαν σαν ζητιάνοι, χωρίς αγαθά και οικία. Έκαναν αυτό που λέμε «σκυλίσια ζωή».
ΚΥΡΗΝΑΪΚΗ ΣΧΟΛΗ
Ιδρυτής της είναι ο Αρίστιππος από την Κυρήνη. Γεννήθηκε το 435 π.Χ. στην Κυρήνη της Β. Αφρικής. Εκεί γνώρισε τη φιλοσοφία του Πρωταγόρα. Νέος ήρθε στην Αθήνα και εντάχθηκε στον κύκλο του Σωκράτη. Μετά την καταδίκη του δασκάλου του, οδοιπορεί κηρύσσοντας τις θεωρίες του σε πολλές ελληνικές πόλεις, σε αυλές τυράννων, «πρώτος εκ των μαθητών του Σωκράτους διδάξας επί χρήμασιν». Την Κυρηναϊκή Σχολή την ίδρυσε αφού εγκαταστάθηκε στην πατρίδα του.
Η ευδαιμονία-σοφία έγκειται στο να ελέγχει το αίσθημα και να μην αφήνει τον άνθρωπο να ελέγχεται απ’ αυτό. «Δεν είναι η αποχή από τις απολαύσεις το καλύτερο, αλλά να τις ελέγχει κανείς και να μην υποτάσσεται σ’ αυτές» (Πλούταρχος).
Ο Αρίστιππος ο Κυρηναίος, πλανόδιος δάσκαλος της σοφιστικής, κάπως νεώτερος από την Ευκλείδη και τον Αντισθένη, κατά καιρούς μόνο είχε σχέση με τον κύκλο του Σωκράτη. Ίδρυσε την σχολή του όταν ήταν πια γέρος. Φαίνεται ότι η συστηματική επεξεργασία των ιδεών του, που για αυτόν ήταν πιο πολύ πρακτικοί κανόνες ζωής, έγινε από τον εγγονό του που επονομάστηκε μητροδίδακτος, επειδή η σοφία του παππού του, του παραδόθηκε από την μητέρα του Αρετή.
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 427 π.Χ., δύο χρόνια μετά το θάνατο του Περικλή. Πέθανε το 347 π.Χ. Ο Πλάτων έμεινε μαζί με το Σωκράτη οκτώ χρόνια (407-399 π.Χ.), δηλαδή ως το θάνατο του τελευταίου.
Η Ακαδημία ιδρύθηκε το 387 π.Χ. στην Αθήνα με πρότυπο τη φιλοσοφική κοινότητα των Πυθαγορείων. Η λατρεία των Μουσών, του Απόλλωνα και του Έρωτα ήταν συνδεδεμένη με το όλο έργο της Ακαδημίας. Κεφαλή της ήταν ο Πλάτωνας και τα μέλη της ζούσαν κοινοβιακή ζωή.
Σκοπός της ήταν ο συνδυασμός της φιλοσοφικής, επιστημονικής, ηθικής και θρησκευτικής αγωγής, ώστε να σφυρηλατούνται επίλεκτα πνεύματα που αργότερα θα ασκούσαν μεγάλη επίδραση στην αθηναϊκή πολιτεία και στις άλλες πόλεις, από τις οποίες προέρχονταν οι μαθητές. Η πολιτική στην υψηλότερή της έννοια ήταν ένα από τα κύρια θέματα της Ακαδημίας. Άλλωστε τα δύο μεγαλύτερα έργα του Πλάτωνα –Πολιτεία και Νόμοι- είναι πολιτικά. Το κυριότερο όμως έργο της Ακαδημίας ήταν φιλοσοφικού και επιστημονικού χαρακτήρα. Είναι το πρώτο επιστημονικό και φιλοσοφικό Ίδρυμα. Αναζήτησε την καθαρή γνώση.
Τα 13 τελευταία χρόνια της ζωής του ο Πλάτωνας αφιερώθηκε στο συγγραφικό του έργο και, όταν πέθανε, σε ηλικία 81 ετών, θάφτηκε στον κήπο της Ακαδημίας.
Η Μέση Ακαδημία αρχίζει στην Αιολία με τον Αρκεσίλαο από την Πιτάνη (περ. 315 – 241 π.Χ.) που τη διδασκαλία του την κατέγραψε ο μαθητής του Λακύδης, και τελειώνει με τον Καρνεάδη (155 π.Χ. στη Ρώμη ) και το διάδοχό του Κλειτόμαχο (πέθανε το 110 π.Χ.) Από τα έργα τους δεν έχει σωθεί τίποτε, πηγή γι΄ αυτούς, εκτός από τον Διογένη τον Λαέρτιο, είναι προπάντων ο Κικέρων και ο Σέξτος ο Εμπειρικός.
Έμμεσες μόνο και πολύ γενικές είναι οι πληροφορίες που έχουμε για τη Νεώτερη Ακαδημία. Ο Φίλων από τη Λάρισα βρισκόταν το 87 π.Χ. στη Ρώμη. Το διάδοχό του Αντίοχο από τον Ασκάλωνα άκουσε το 78 π.Χ. ο Κικέρων στην Αθήνα. Χαρακτηριστικός εκπρόσωπος του εκλεκτικού πλατωνισμού σε αυτή την πρώτη – βασικά ηθική – μορφή του είναι και ο Άρειος Δίδυμος, με ισχυρή απόκλιση προς τη στωϊκή φιλοσοφία (έζησε την εποχή του Αυγούστου), και ο Θράσυλλος, που έκανε τη συστηματική κατάταξη και την έκδοση των έργων του Δημόκριτου και του Πλάτωνα. Αλλά και μέσα στην Ακαδημία αναπτύχθηκε ολόκληρη φιλολογία από παραφράσεις και υπομνήματα στα έργα του Πλάτωνα.
Ο τελευταίος ηγέτης της πλατωνικής Ακαδημίας ήταν ο Δαμάσκιος. Σώζεται η αρχή ενός συγγράμματός του Περί των Πρώτων αρχών, το τέλος ενός υπομνήματός του στον Παρμενίδη και μια βιογραφία του δασκάλου του Ισιδώρου. Από τους σχολιαστές αυτής της περιόδου ξεχωρίζει ο Συμπλίκιος. Αυτοί οι δύο τελευταίοι έφυγαν με το στενότερο κύκλο των μαθητών τους και πήγαν για ένα χρονικό διάστημα στην Περσία, όταν το 529 μ.Χ. ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός έκλεισε την Ακαδημία, δήμευσε την περιουσία της και απαγόρευσε τα μαθήματα, επισφραγίζοντας έτσι και τυπικά το τέλος της.
Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΛΥΚΕΙΟ
Πλάτωνας και Αριστοτέλης: Από την άποψη του ορθολογισμού μπορούμε να δεχτούμε ότι η Ελληνική και Δυτική εν γένει φιλοσοφία φτάνει στην πλήρη ωριμότητά της με τον Αριστοτέλη.
Χρησιμοποίησε τη μεθοδολογία της ορθολογιστικής φιλοσοφίας που είχε διδαχτεί στην Πλατωνική Ακαδημία. Ο Αριστοτέλης γεννήθηκε το 384 π.Χ. στα Στάγιρα της Χαλκιδικής. Το 367/6 π.Χ. βρίσκουμε τον Αριστοτέλη στην Ακαδημία του Πλάτωνα, στην Αθήνα, όπου παραμένει για 20 ολόκληρα χρόνια, μέχρι το θάνατο του Πλάτωνα.Στην Πέλλα ο Αριστοτέλης εκπαιδεύει όχι μόνο τον Αλέξανδρο, αλλά και τα παιδιά που τον συνόδευαν, καθώς και άλλους υψηλούς αξιωματούχους της αυλής του Φιλίππου. Ο Αριστοτέλης μετέδωσε στον Αλέξανδρο τον ενθουσιασμό για την επιστήμη και τη φιλοσοφία και τον διαμόρφωσε ηθικά και πολιτικά. Η εκπαίδευση του Αλέξανδρου από τον Αριστοτέλη άρχισε το 343 και έληξε το 341/40 π.Χ. έπειτα από διαφωνία για το αν όλοι οι λαοί μπορούσαν να ενωθούν με ισότητα σε μια κοινή αυτοκρατορία.
Γύρισε στην Αθήνα μαζί με τον Θεόφραστο και ίδρυσε το Λύκειο ή Περίπατο εφόσον συνήθιζαν στη σχολή αυτή να περπατούν συζητώντας και εξηγώντας τα φιλοσοφικά θέματα..
Όταν πέθανε ο Αλέξανδρος οι Αθηναίοι έδειξαν και στον Αριστοτέλη εχθρικές διαθέσεις, έτσι ο φιλόσοφος πήγε στην Χαλκίδα όπου έζησε τα τελευταία χρόνια του - πέθανε το 322 πΧ. Διάδοχος στο Λύκειο έγινε ο Θεόφραστος.
Ο Αριστοτέλης θεωρείται σαν κορυφή της φιλοσοφίας - αυτής που θεμελιώνεται στο όργανο της λογικής. Διαφώνησε με τον Πλάτωνα σε ζητήματα μεταφυσικά όπως πχ η αθανασία της ψυχής εφόσον δεν μπορούσε να την κατανοήσει. Αυτό οδήγησε την Αριστοτέλεια λογική σε δρόμους που διέψευσαν τον εαυτό της. Μόνο η επιστήμη της ευρωπαϊκής αναγέννησης μπόρεσε να απελευθερωθεί από τα σφάλματα της λογικής του Αριστοτέλη, ενώ η σημερινή επιστήμη εμπνέεται από την ανώτερη λογική του Πλάτωνα.
ΣΧΟΛΗ ΤΩΝ ΜΕΓΑΡΩΝ - ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ
Ο Ευκλείδης από τα Μέγαρα ίδρυσε τη σχολή του λίγο μετά το θάνατο του Σωκράτη. Από τον Φαίδωνα του Πλάτωνα γνωρίζουμε ότι ο Ευκλείδης υπήρξε μαθητής του Σωκράτη και ήταν παρών στο θάνατό του. Μετά το θάνατο του Δασκάλου, πολλοί μαθητές κατέφυγαν στα Μέγαρα και φιλοξενήθηκαν από τον Ευκλείδη. Ανάμεσά τους και ο Πλάτων.
Κύριο γνώρισμα της φιλοσοφίας του είναι η σύνδεση της σωκρατικής με την ελεατική φιλοσοφία. Ταύτισε το Αγαθό με το Ον των Ελεατών και δίδαξε ότι αυτό αποτελεί την μόνη πραγματικότητα. Το ανώτατο αγαθό το ονόμασε φρόνηση, θεό, νου.
Σημαντικοί μεταξύ των Μεγαρικών είναι ο Ευβουλίδης, ο Διόδωρος Κρόνος και ο Στίλπων, που πολέμησε τη θεωρία των Ιδεών του Πλάτωνα και πλησίασε πολύ την Κυνική Σχολή. Το ανώτατο αγαθό γι’ αυτόν είναι η απάθεια. Μαθητής του είναι ο Ζήνων ο Κυτιεύς, ιδρυτής του Στωικισμού. Από αυτή τη σχολή πρέπει να αναφερθούν οι δύο εριστικοί Ευβουλίδης από τη Μίλητο και Αλεξίνιος από την Ηλεία, επίσης ο Διόδωρος Κρόνος από την Καρία και ο Στίλπων. Η σχολή είχε πολύ σύντομη ζωή, αργότερα συγχωνεύτηκε με τον κυνισμό και τη φιλοσοφία της Στοάς
ΣΧΟΛΗ ΤΗΣ ΗΛΕΙΑΣ - ΦΑΙΔΩΝ
Το ίδιο ισχύει και για τη φιλοσοφική εταιρεία που ίδρυσε ο Φαίδων, αγαπημένος μαθητής του Σωκράτη, στην πατρίδα του την Ηλεία, ύστερα από λίγο ο Μενέδημος τη μετέφερε στην Ερέτρια. Ο Ιερώνυμος τον αποκαλεί «δούλον» στο «Περί ψυχής». Τον εξαγόρασε ο Αλκιβιάδης και ο Κρίτων με προτροπή του Σωκράτη. Δεν γνωρίζουμε πολλά γι’ αυτόν.
ΚΥΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
Ιδρυτής της κυνικής σχολής (που ονομάστηκε έτσι από το γυμνάσιο του Κυνοσάργους) ήταν ο Αντισθένης που γεννήθηκε στην Αθήνα το 444 π.Χ. και πέθανε το 370 π.Χ. Παλαιός φίλος και αυτός, όπως ο Ευκλείδης, του Σωκράτη. Ο ιδιόρρυθμος Διογένης από τη Σινώπη ήταν πιο πολύ μια χαρακτηριστική φιγούρα στην ιστορία του πολιτισμού παρά άνθρωπος της επιστήμης. Μαζί με αυτόν πρέπει να αναφερθεί ο Κράτης από τη Θήβα. Αργότερα η κυνική σχολή συγχωνεύτηκε με τη Στοά.
Ο Αντισθένης, υπήρξε μαθητής του Γοργία του Σοφιστή. Στην αρχή άνοιξε σχολή Ρητορικής, αλλά μετά από ρήξη με τον Γοργία, ακολούθησε τον Σωκράτη. Όταν ο Σωκράτης πέθανε, ο Αντισθένης ίδρυσε την Κυνική Σχολή στην πλατεία του Κυνοσάργους.
Σύμφωνα με μια εκδοχή, γι’ αυτό ονομάστηκαν Κυνικοί, καθώς και από τον τρόπο ζωής που πρέσβευαν, που ήταν λιτός και ασκητικός. Όλοι οι Κυνικοί ζούσαν σαν ζητιάνοι, χωρίς αγαθά και οικία. Έκαναν αυτό που λέμε «σκυλίσια ζωή».
ΚΥΡΗΝΑΪΚΗ ΣΧΟΛΗ
Ιδρυτής της είναι ο Αρίστιππος από την Κυρήνη. Γεννήθηκε το 435 π.Χ. στην Κυρήνη της Β. Αφρικής. Εκεί γνώρισε τη φιλοσοφία του Πρωταγόρα. Νέος ήρθε στην Αθήνα και εντάχθηκε στον κύκλο του Σωκράτη. Μετά την καταδίκη του δασκάλου του, οδοιπορεί κηρύσσοντας τις θεωρίες του σε πολλές ελληνικές πόλεις, σε αυλές τυράννων, «πρώτος εκ των μαθητών του Σωκράτους διδάξας επί χρήμασιν». Την Κυρηναϊκή Σχολή την ίδρυσε αφού εγκαταστάθηκε στην πατρίδα του.
Η ευδαιμονία-σοφία έγκειται στο να ελέγχει το αίσθημα και να μην αφήνει τον άνθρωπο να ελέγχεται απ’ αυτό. «Δεν είναι η αποχή από τις απολαύσεις το καλύτερο, αλλά να τις ελέγχει κανείς και να μην υποτάσσεται σ’ αυτές» (Πλούταρχος).
Ο Αρίστιππος ο Κυρηναίος, πλανόδιος δάσκαλος της σοφιστικής, κάπως νεώτερος από την Ευκλείδη και τον Αντισθένη, κατά καιρούς μόνο είχε σχέση με τον κύκλο του Σωκράτη. Ίδρυσε την σχολή του όταν ήταν πια γέρος. Φαίνεται ότι η συστηματική επεξεργασία των ιδεών του, που για αυτόν ήταν πιο πολύ πρακτικοί κανόνες ζωής, έγινε από τον εγγονό του που επονομάστηκε μητροδίδακτος, επειδή η σοφία του παππού του, του παραδόθηκε από την μητέρα του Αρετή.