Μυστήρια και Δαιμονομανία

Μόνο η αναφορά παρόμοιων λέξεων μας προκαλεί κάποια ψυχολογική ανησυχία. Ο ερευνητής των λεγόμενων «Απόκρυφων Επιστημών» αισθάνεται μια δυνατή έλξη αλλά ταυτόχρονα και απώθηση γι’ αυτές.

Υπάρχει φιλοδοξία για γνώση και για δύναμη. Υπάρχει και φόβος. Μερικές φορές τρόμος. Για πολλούς είναι σα βίτσιο το να αγγίξουν αυτά τα θέματα, μέχρι να τα κάνουν μια αρρωστημένη κατάσταση φαύλων κύκλων ιδεών και συναισθημάτων, που περιστρέφονται γύρω από τον εαυτό τους χωρίς αρχή πια ούτε τέλος, ούτε καν έλεγχο. Η μονομανία τους οδηγεί στο να διαβάζουν όλα όσα γράφονται σχετικά, χωρίς να σταματήσουν για να σκεφτούν αν αυτά που διαβάζουν είναι αλήθεια ή όχι, ή τουλάχιστον αν έχουν κάποια βάση. Μια προπαγάνδα ή πρόσκληση για κάποιο «Κέντρο Μυστηρίων» ή «Συγκέντρωση, όπου θα εμφανιστεί ο Διάβολος» θολώνει κάθε βούληση και τελικά μπαίνει κανείς στους χώρους αυτούς σε υπνωτική κατάσταση μιλώντας με χαμηλή φωνή. Βγάζει τα παπούτσια του, δέχεται λουλούδια και παίρνει ξυλάκια αμφίβολης ποιότητας ινσιένς ή απλά κεριά στα οποία έχουν κολλήσει πέταλα λουλουδιών.

Χωρίς να αναρωτηθεί και πολύ για ετυμολογίες ή για την πραγματικότητα που μπορεί να περιέχει το θέαμα ή η συγκέντρωση, ο υποψήφιος μαζεύεται με τα μάτια διψασμένα να δουν παράξενα πράγματα και τα αυτιά ανοιχτά στα πιο λεπτά μουρμουρίσματα.

Η μοντέρνα ηλεκτρονική διευκολύνει θεάματα ήχου και φωτός, που οδηγούν σιγά σιγά τους θεατές σε μια «ειδική» κατάσταση. Διανέμονται προσπέκτους και μικρά περιοδικά με παράξενες εικόνες και λέξεις, οι οποίες, αν δεν είναι γραμμένες σε μια φωνητική μετάφραση από τη σανσκριτική γλώσσα, τουλάχιστον μοιάζουν. Υψώνονται στους ατμούς του ινσιένς προσευχές, όπου τα φωνήεντα αποκτούν παράξενες αντηχήσεις μέσα στα κλειστά στόματα. Όλα είναι παράξενα.

Οι τοίχοι δείχνουν εικόνες από κάποιους «Αγίους» ή απλώς υφάσματα εκτυπωμένα στην Ινδία με εικόνες των Ανατολικών θρησκειών. Μονότονες φωνές προσκαλούν για χαλάρωση, για «ρηλάξ». Πρέπει να αδειάσει κάποιος, για να μπορέσει «ο άδειος νους» να αισθανθεί αινιγματικά πράγματα, αφάνταστες εμπειρίες. Ακούγονται στεναγμοί, ρεψίματα και τα γλιστρίματα των ποδιών που έχουν σταυρωθεί με το ζόρι σε μια παρωδία κάποιας ανατολικής στάσης «Ασάνα». Τα χέρια ενώνονταν και ανεβοκατεβαίνουν στον αέρα, όπως αισθάνεται ο καθένας. Τα ρούχα χαλαρώνουν. Κάποιος αναγγέλλει κάποιο πρόσωπο με ξένο όνομα. Το φως έχει χαμηλώσει τόσο, που αυτός μόλις φαίνεται. Μεγάλα χρονικά διαστήματα με ένταση τα διαδέχονται χτυπήματα «γκογκ» και ηχογραφήσεις «γαλαξιακών ήχων».

nea acropoli mysthria deisidaimonia

Από το πάτωμα υψώνεται μια εικόνα που μοιάζει με Πεντάλφα, γεμάτη γραμμές και λίγο πολύ τερατώδεις εικόνες. Ο καπνός έχει πνίξει την ατμόσφαιρα. Σε μια αυτοσχέδια σκηνοθεσία, ένα ζευγάρι αρχίζει έναν σιωπηλό και κατηφή χορό. Ο άντρας πριν δυο ώρες περπατούσε ντυμένος με ένα μπουφάν γεμάτο μεταλλικές καρφίτσες διαμαρτυρίας και ένα τσιγάρο «χασίς» μισοκρεμασμένο στα χείλη. Η γυναίκα πριν λίγο ήταν μια χλωμή κοπελίτσα με φυματικό ύφος. Αλλά τώρα, στο μισοσκόταδο ντυμένοι με κάτι πολύχρωμους και νεφελοειδείς χιτώνες μιμούνται τραχιά τις εικόνες του «Κάμα-Σούτρα» της Ινδίας ή κάποιας ταινίας «σινεμά-τέχνης» που γυρίστηκε σε κάποιο πορνείο του Άμστερνταμ ή της Μασσαλίας. Μιμούμενοι ασυνείδητα τα έντομα, αν και νομίζουν ότι μιμούνται τους Θεούς, ενώνονται μέσα σ’ ένα σεξουαλικό χορό. Και οι δύο είναι μαλακοί και γλοιώδεις. Δεν είναι άντρας και γυναίκα αλλά δυο κουρέλια από τρεμουλιασμένο κρέας, ενώ τα χέρια και τα πόδια γυμνά προσπαθούν να μιμηθούν τις «Μούδρα» της Ινδίας.

Αυτά που ακολουθούν μετά είναι τα εξής: η μικρή συγκέντρωση «υποψηφίων στα Μυστήρια» παραδίδεται σε λιποθυμίες και χαϊδέματα, σε αυνανισμούς και προσευχές. Κάποιος δεν αισθάνεται και πολύ καλά και κάνει εμετό. Μια κλωστή από ούρα διασχίζει το πάτωμα προδίδοντας κάποιο ουρητήρα που ξεχείλισε. Όταν τελειώσουν όλα, κουρασμένοι, τρομαγμένοι, αλλά με κάποια απροσδιόριστη ικανοποίηση ότι έχουν κάνει κάτι απαγορευμένο, οι πιο πιστοί θα συνεχίσουν τη συγκέντρωση, για να διαβάσουν ή να ακούσουν το λόγο του «Δασκάλου» του «Μύστη», του «Μάστερ» ή «Γκουρού». Αυτός θα τους πει ότι έχουν μπει σε έναν εξαιρετικό κόσμο, ότι μπορούν να υψώσουν την «Κουνταλίνι» (λανθάνουσα Ενέργεια -Εσωτερικό Πυρ- που κρύβεται στον άνθρωπο και δίνει, όταν ξυπνήσει και υψωθεί, τη δυνατότητα, μεταξύ άλλων, παραψυχολογικών φαινομένων), ότι το σεξ είναι ο καλύτερος δρόμος προς το πνευματικό ξύπνημα αφήνοντας ένα πονηρό περιθώριο γι’ αυτούς που έχουν «διανοητικό φύλο». Θα αρνηθεί την κοινωνία και θα τους πείσει ότι είναι τα καημένα τα θύματα του «κατεστημένου και της εξουσίας».  Θα πει ότι μπορούμε να σταματήσουμε τα πυρηνικά όπλα με τη νοητική μας δύναμη και ότι πρέπει να γυρίσουμε στον ελεύθερο έρωτα. Ότι οι εβδομηντάχρονοι άνθρωποι δεν είναι γέροι και ότι οι δεκατετράχρονοι πρέπει να πειραματιστούν με όλα. Ανάλογα με τις χροιές του «Κέντρου» θα μιλήσει για ιπτάμενους δίσκους ή για εξωγήινους, για κάποια προσευχή που πρέπει να προφέρεται κάθε πρωί, θα συστήσει φυτά με ιδιότητες αφροδισιακές ή αντισυλληπτικές. Θα παίζει κάποια ηλεκτρική κιθάρα, ή θα ακούγονται καμπανούλες. Θα πουλιούνται «μαγικά αρώματα και φίλτρα», «χαλιά προσευχής», φωτογραφίες με δυο σκελετωμένα πρόσωπα που είναι σεξουαλικά ενωμένα αλλά με τη Θιβετανική ορολογία, από κάτω, που λέει “Γιάβ-Γιούχ”, σπόροι από τη Βραζιλία ή τη Λάνκα (Κεϋλάνη), κουρέλια χρωματιστά ή «στίχοι» του Μάο. Θα αναφέρεται πολύ η ειρήνη και η αγνότητα... «με τη φύση». Θα πουλιούνται φυλακτά σε τσίγγο ή δαχτυλίδια από «μαγνητικό χαλκό».

Αργότερα, οι νεόφοιτοι θα εγκαταλείψουν την αίθουσα με προσκλήσεις για φυσικές κατασκηνώσεις ή για κάποιο εξοχικό σπίτι, όπου θα γίνουν «Κουρς διαλογισμού και έρωτα»!

Στις χειρότερες περιπτώσεις, θα προσκληθεί κάποιος να κάνει συμφωνίες με πνεύματα, ή να έχει επαφές τρίτου ή τέταρτου τύπου με δυνατότητα διαπλανητικών ταξιδιών. Ακόμα και να γνωρίσει το Διάβολο, το Σατανά ή όπως αλλιώς τον λένε, πείθοντάς τον ότι πρέπει να περάσει από αυτόν, για να φθάσει στη «Μεγάλη Ειρήνη» που βρίσκεται μέσα στο Θεό ή στη Νιρβάνα.

Θα επιβεβαιωθεί ότι υπάρχουν εκατομμύρια άτομα που κάνουν «κουμπαμέλας» ποτισμένα με το νερό του Γάγγη και ότι στην εποχή του Υδροχόου όλα θα λυθούν, εφόσον η Κάλι Γιούγκα θα τελειώσει γρήγορα. (Σύμφωνα με το Βραχμανικό Εσωτερισμό η ιστορία περνάει κύκλους σαν ένα είδος Βιορρύθμων. Γιούγκα σημαίνει «κρίκος» και Κάλι μαύρο.  Είναι λοιπόν ο τελευταίος «Μαύρος Κύκλος», όπου βρίσκεται σήμερα η ανθρωπότητα. Θα διαρκέσει ακόμα 428.000 χρόνια). Θα γεμίσουν μίσος για όλους, όσοι δεν πιστεύουν σ’ αυτά τα πράγματα. Στο όνομα της «Μεγάλης Ειρήνης του Υδροχόου», ο κόσμος θα τρομοκρατηθεί ακούγοντας προφητείες για καταστροφές από τις οποίες θα σωθούν «οι Μυημένοι».  Κάποιος θα ζητήσει ένα χρηματικό ποσό για τη διατήρηση του «Ασραμ» ή για το ταξίδι ενός υποθετικού Γιόγκι που κάνει Πραναγιάμα στα χιόνια των Ιμαλαΐων ή πλένει τα χέρια του στη «Μητέρα Γάγγα» (Γάγγης) της Ινδίας. Θα προταθούν «συμφωνίες» αίματος ή σπέρματος.

Οι θεατές, συνήθως νέοι ή μεταμφιεσμένοι σε νέους, θα βγουν στο δρόμο, θα χτυπήσουν κάποιο σκουπιδοτενεκέ, ή θα πάνε να φάνε κανένα «χάμπουργκερ» στο Μακ της μόδας, ή να καπνίσουν ένα τσιγάρο μαριχουάνας με τα κεφάλια μαζί και χωρίς να σκέφτονται τίποτα.

Η περιπέτεια έχει τελειώσει. Πολλοί δεν θα την επαναλάβουν. Άλλοι ναι. Για όλους όμως θα είναι μια εμπειρία που θα ήθελαν να ξεχάσουν και ταυτόχρονα να θυμούνται. Όλοι θα νομίζουν ότι έχουν ζήσει εξαιρετικές στιγμές και ότι αποτελούν ένα είδος «Υπέρ-φυλής», έξω - φυλετικής. Αν δουν το άγαλμα κάποιου προσώπου, θα το φτύσουν. Όταν θα φτάσουν στο κρεβάτι τους εξαντλημένοι, θα κλάψουν, χωρίς να ξέρουν το γιατί. Όταν ξημερώσει και καταφέρουν να σηκωθούν, ο καθρέφτης θα τους δείξει την αντανάκλαση μιας εικόνας απελπισίας, κάτι μάτια τεχνητά λαμπερά και δεν θα καταλαβαίνουν αν είναι άντρες, γυναίκες ή απλώς πράγματα.

Ο αναγνώστης θα αναρωτηθεί: είναι αυτά ή παρόμοια πράγματα τα λεγόμενα Μυστήρια; Υπάρχει πραγματικά σατανισμός και δαιμονομανία;

Οποιαδήποτε μέτρια μορφωμένη ψυχή αρνιέται τα παραπάνω παρουσιαζόμενα σαν κάτι το σοβαρό, αποτελεσματικό και ευγενές.

Πώς να αντιμετωπίσει κάποιος από μια φιλοσοφική άποψη αυτά τα θέματα, τα οποία βέβαια είναι πολύ ενδιαφέροντα;

Η Ε. Π. Μπλαβάτσκυ, η μεγαλύτερη αυθεντία στον Αποκρυφισμό τους τελευταίους αιώνες λέει: «Στα Ελληνικά, “Τελετές”, ιεροτελεστίες Μύησης ή Μυστηρίων, ήταν ιεροτελεστίες που συνήθως διατηρούνταν κρυμμένες από τους βέβηλους ή τους μη μυημένους και κατά τη διάρκεια των οποίων διδάσκονταν ανάμεσα από δραματικές αναπαραστάσεις και άλλες μεθόδους, η αρχή των πραγμάτων, η φύση του ανθρώπινου πνεύματος, οι σχέσεις αυτού με το σώμα και η μέθοδος κάθαρσής του, η αντικατάσταση (της συνείδησης) σε μια ανώτερη ζωή...  Οι επιστήμες, η Μουσική, η Ιατρική, η Μαντική διδάσκονταν όλες με τον ίδιο τρόπο...

Ο όρκος του Ιπποκράτη δεν ήταν παρά ένας μυστικιστικός όρκος... Η λέξη «Μυστήρια» προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό ρήμα «Μυώ» που σημαίνει «κλείνω το στόμα»... Καθώς λέει ο Πλάτων και πολλοί άλλοι σοφοί της αρχαιότητας, τα Μυστήρια ήταν πολύ θρησκευτικά, ηθικά και ευεργετικά σαν Σχολή Ηθικής».  

Μπορούμε να επαληθεύσουμε ότι όλοι οι αρχαίοι λαοί είχαν μυστήρια. Από τα πιο γνωστά, τα Ορφικά και τα Ελευσίνια, μέχρι αυτά που τελούνταν στους υπόγειους λαβυρίνθους του Τσαβίν στο Περού, στους Ναούς της Αιγύπτου κλπ.

Οι αρχαίοι λαοί, πιο κοντά από μας στη Φύση, είχαν καταλάβει ότι δεν είναι ίσοι όλοι οι άνθρωποι, αν και σε όλους πρέπει να δίνονται οι περισσότερες δυνατόν ευκαιρίες κάθαρσης και τελειοποίησης. Έτσι, διαίρεσαν τις θρησκείες τους σε δύο μέρη:  ένα εσωτερικό και ένα άλλο εξωτερικό.

Στο πρώτο δεν έμπαιναν παρά μόνο αυτοί που είχαν μια τέτοια πνευματική δύναμη και μυστικιστική αφοσίωση, ώστε να έχουν απομακρυνθεί εντελώς από την κτηνωδία και να έχουν προβληθεί προς τους Αρχέτυπους των Ηρώων και των Θεών, δηλαδή των μεσιτών οντοτήτων που σαν τους Αγίους του Χριστιανισμού, βρίσκονταν μεταξύ των ανθρώπων και Εκείνου που λέμε Θεό. Γι’ αυτά που έκαναν ξέρουμε ελάχιστα ή σχεδόν τίποτα, εφόσον περνούσαν όλη τους τη ζωή κλεισμένοι μέσα στους Ναούς και τις σπηλιές τους, και όταν εμφανίζονταν στο λαό το έκαναν μόνο με ιεροτελετουργίες συμβολικού χαρακτήρα. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι ήταν η πηγή απ’ όπου πήγαζε όλη η πνευματική δύναμη που μετά μεταφραζόταν σε καλλιτεχνικούς, επιστημονικούς, λογοτεχνικούς και πολιτικούς κανόνες.

Στο δεύτερο μέρος ή εξωτερικό είχαν καθορίσει και δύο άλλες διαιρέσεις: 

α) Τα «Μικρά Μυστήρια» στα οποία εξηγούνταν ανάμεσα σε εικόνες και λόγια τα φυσικά μυστικά, όπως γίνεται περίπου σήμερα με τα σύγχρονα Πανεπιστημιακά οπτικοακουστικά συστήματα, αν τους προσθέσουμε τη Μυστικιστική όψη και Γνώση για τον εαυτό μας, που τώρα μας λείπει. Και  β) ένα αυστηρά «θρησκευτικό» μέρος, που αποτελείτο από ένα συγκρότημα πίστεων, τελετών, ηθικών συστάσεων, πρακτικών συμβουλών για την καθημερινή ζωή και το σωφρονισμό σε μια προσπάθεια να μπορέσει ο απλός λαός να ζήσει καλύτερα και να πιστεύει στην Αθανασία της Ψυχής.  Είναι τελικά το μόνο μέρος που μας έχει μείνει σήμερα μέσα σε όλες τις θρησκείες που συγκεντρώνουν εκατομμύρια ανθρώπων. Βέβαια, αυτή η κατανόηση και η μυστικιστική βίωση θα είναι τόσο μεγάλες, όσο ο καθένας των πιστών. Αλλά δεν μπορούμε να πούμε ότι σήμερα διδάσκονται στους πιστούς στις Εκκλησίες, στις Συναγωγές, στα Τζαμιά ή στις Παγόδες θέματα μεγάλης μεταφυσικής βαθύτητας. Το πιο συνηθισμένο είναι να διαβάζουν Παλαιά κείμενα που ερμηνεύονται κατά γράμμα, ή απλές προσευχές που δεν ζητάνε από κανέναν μια πραγματική πνευματική βίωση. Έτσι βλέπουμε ότι σήμερα στον άμβωνα μιλάνε περισσότερο για κοινωνικά ή πολιτικά θέματα παρά για την αθανασία της Ψυχής ή για ό,τι θα μας συμβεί, αφού πεθάνουμε.

Ένα από τα αίτια του σύγχρονου αθεϊσμού είναι ακριβώς αυτό: η έλλειψη Μυστηρίων. Γιατί εκτός από τους ανθρώπους τους πιο απλούς ή εκείνους που τους έχει αγγίξει μια έμφυτη πνευματικότητα, οι άλλοι δεν βρίσκουν σε κανένα μέρος απαντήσεις για τις πνευματικές ερωτήσεις τους ούτε ευκαιρία να έχουν ανώτερα βιώματα που να τους επιτρέπουν να κρατήσουν ευκίνητη την Ψυχή. Και αφού η σάρκα είναι ισχυρή και εξασκείται κάθε μέρα, η Πίστη πέφτει και η Διάνοια γίνεται απλώς εξυπνάδα και πονηριά, η οποία τελικά οδηγεί στην απιστία, την αμφιβολία και στον αναφερόμενο αθεϊσμό. Οι συνέπειες αυτών είναι η απελπισία και η τρέλα, που σημαίνει να ταυτίζει κάποιος αυτό το τεχνοτρονικό «ρομπότ» -το σώμα μας το Θνητό, όπως οποιαδήποτε άλλη τεχνική ή βιολογική μηχανή-  με τον πραγματικό Εαυτό μας.

Δυστυχώς, στο Χριστιανισμό έχει γίνει μια οδυνηρή παραμόρφωση της λέξης «Μυστήριο». Έτσι, σήμερα εννοούνται συνώνυμες οι λέξεις «Μυστήριο» και «Αίνιγμα», δηλαδή κάτι που είναι αδύνατο να γνωρίζει κάποιος. Αυτό αναγκάζει τους ανθρώπους στην πίστη για την πίστη καθ’ αυτήν, αλλά είναι φανερό ότι η περισσότερη Ανθρωπότητα δεν είναι έτοιμη γι’ αυτήν τη διαίσθηση της Αλήθειας, ούτε επιτρέπουν κάτι τέτοιο οι καταστάσεις σκληρού ανταγωνισμού της σύγχρονης ζωής. Επομένως, είναι εύκολο να πέσει κανείς σε έναν παθητικό σκεπτικισμό.

Επίσης, η εικόνα ενός «Παράδεισου» και μιας «Κόλασης» είναι τόσο εκτός φάσης στο χρόνο, που οι εικόνες τους δεν ελκύουν, ούτε φοβίζουν σχεδόν κανέναν. Και χωρίς κατανόηση για βραβείο και τιμωρία η Ανθρωπότητα που δεν είναι πνευματικά έτοιμη, αγνοεί τις Αρχές της Ηθικής και της Καλοσύνης.

Όλα αυτά έχουν εκφυλιστεί στον πολλαπλασιασμό των λίγο-πολύ φανατικών αιρέσεων ανατολικής προέλευσης που παίρνουν όμως από την Ανατολή την πιο επιφανειακή όψη: την εικόνα των σύγχρονων πολιτισμών της, οι οποίοι είναι πια νικημένοι από τα γηρατειά και τη μιζέρια, αντί να πάρουν την ισχυρή και λαμπερή εικόνα που ενέπνευσε μια Μπαγκαβάτ Γκίτα ή ένα Δαμμαπάντα.  Και όταν δεν έχουν ανατολικές τάσεις, παίρνουν από το Χριστιανισμό μορφές που σχηματίζουν προλήψεις και λατρείες σε Αγίους που τους έχουν κάνει «τοτέμ». 

Από τον εκφυλισμό αυτό δεν θα μπορούσε να ξεφύγει και το άλλο άκρο του: να κατέβει δηλαδή κάποιος μέχρι τις δαιμονολατρείες ή το σατανισμό, όπως μας έχει αποκαλύψει ο Τύπος πολλές φορές (μαζικές ανθρωποθυσίες ή λατρευτικοί φόνοι).

Πραγματικά, η Βίβλος δεν μας μιλάει σε καμία πρωτότυπη εκδοχή για κανένα Διάβολο αλλά για τον Εωσφόρο ως έναν «Πεπτωκότα Άγγελο». Και από τον Άγιο Αυγουστίνο μέχρι τον Τζ. Παπίνι βρίσκουμε την ιδέα ότι ο Θεός από την ίδια του τη Φύση δεν μπορεί να έχει ένα τέτοιο εχθρό, που να μη φθάνουν η Δύναμη και η Αγάπη του για να τον νικήσει, ανεξάρτητα από την επαναστατική θέληση  του εχθρού, γιατί αυτή ποτέ δεν θα γίνει τόσο ισχυρή όσο του Θεού. Αλλά αυτές οι θεολογικές και φιλοσοφικές λεπτομέρειες δεν έχουν σημασία από ό,τι φαίνεται για όποιους μέσα στις λοξοδρομίες τους αναπαριστάνουν το Θεό και το Διάβολο σαν δύο αντιμέτωπους που φιλονικούν για τις Ψυχές σαν δύο αγριόσκυλα.

Η δική μας κοινωνία, που φανερά βρίσκεται σε παρακμή, φταίει για πολλές λοξοδρομήσεις. Και αν αφθονούν οι σατανιστικές και φανατικές αιρέσεις, είναι επειδή ο Υλισμός, ο Καπιταλισμός και ο Μαρξισμός έχουν αποτύχει στην προσπάθειά τους να φτιάξουν έναν καλύτερο κόσμο και εξακολουθούν να αποτυχαίνουν, όσες διαιρέσεις κι αν συντελούνται στα δύο μεγάλα αυτά μπλοκ.

Στην παρακμή της η σύγχρονη κοινωνία έχει παρασύρει τις διάφορες αιρέσεις, ενώ τα Μηνύματα Αγάπης και Διάνοιας έχουν μετατραπεί σε μάχες μεταξύ αδελφών.

Από τότε που εξαφανίστηκαν τα Μυστήρια από τη Δύση -περίπου τον 5ο αι. μ.Χ.- έμειναν μόνο τα κατάλοιπά τους, λίγο-πολύ θαμμένα σε μοναστήρια και ιπποτικά τάγματα. Στην Ανατολή διήρκεσαν περισσότερο, αλλά τελικά χάθηκαν κι αυτά από τις εισβολές των λαών που σήμερα θα λέγαμε υποανάπτυκτους, οι οποίοι πήραν από την αρχαία λάμψη μόνο τη φλούδα.  Αυτά προκάλεσαν από τις υπερβολές της Ιερής Εξέτασης μέχρι την πυραμίδα χεριών του Ταμερλάνου.

Αλλά παρά το μεγάλο αυτό πνευματικό ναυάγιο και το γελοίο αυτών που σήμερα δίνουν το όνομα «Μυστήρια» στις παιδαριώδεις παντομίμες τους ή στις ασπίδες συμφερόντων, τα Μυστήρια δεν έχουν πεθάνει.  Σύμφωνα με την πραγματική παραδοσιακή τους έννοια, όσο υπάρχει το Σύμπαν, θα υπάρχουν και μυστήρια, γιατί αυτά είναι η ίδια η έκφραση του Πνεύματος.  Και όταν θα πεθάνει το Σύμπαν, θα είναι το Μυστηριώδες Πνεύμα, που όπως ο Χριστός στο Λάζαρο, θα του πει ξανά: «Δεύρο έξω».

Αυτοί που ξέρουν πραγματικά την έννοια της λέξης «Χριστός» και της λέξης «Λάζαρος» θα ξέρουν σίγουρα ότι δεν λέω ψέματα. Όμως το άρθρο αυτό δεν γράφτηκε γι’ αυτούς τους λίγους, αλλά για τους πολλούς εξαπατημένους από μια παλιά πνευματική Φήμη, όπου σήμερα σαπίζουν οι αιρετικοί, θύματα της αποσύνθεσης του Πολιτισμού μας και ενός Πεπρωμένου που θα ξεπεράσουμε με προσπάθεια και αξιοπρέπεια.  Με πίστη στο Θεό, τον Φυσικό Κύριο των πάντων.