Από τότε που ο άνθρωπος παρατήρησε για πρώτη φορά με έκπληξη τη φύση και είδε τη ρυθμική λειτουργία της έχουν περάσει εκατομμύρια χρόνια. Έχει ειπωθεί ότι η έκπληξη είναι η πρώτη πόρτα που ανοίγει στην ικανότητα του Φιλοσοφείν. Και όντως, με την παρατήρηση της φύσης και των ζωτικών ρυθμών της άρχισε ο Άνθρωπος να φιλοσοφεί και να αναρωτιέται για την προέλευσή του και το πεπρωμένο του, για τη ζωή και το θάνατο, για την ίδια του τη φύση και το νόημα της ύπαρξης και του σύμπαντος και άρχισε να αντιλαμβάνεται το θείο, το Αιώνιο.
Ένα από τα σημεία-κλειδιά της εσωτερικής φιλοσοφίας είναι αυτό για την ύπαρξη της μετενσάρκωσης, δηλαδή της αλληλοδιαδοχής της ζωής και του θανάτου στην ανθρώπινη ύπαρξη. Η παρατήρηση της φύσης μας διδάσκει την ύπαρξη κύκλων, ρυθμών που επαναλαμβάνονται, όπως ένα μουσικό κομμάτι σε διαφορετικές κλίμακες. Οι νότες δεν είναι οι ίδιες ακριβώς στην κάθε κλίμακα, αλλά η μελωδία είναι ίδια, η αρμονία του συνόλου παραμένει σταθερή, η εναλλαγή των φθόγγων και παύσεων, όλα, έχουν την ίδια δομή.
Μια νέα Άνοιξη διαδέχεται κάθε χειμώνα και μια νέα μέρα κάθε νύχτα. Την κουραστική εργασία διαδέχεται η ανάπαυση, που προαναγγέλλει μια νέα εργασία. Μετά την τρικυμία έρχεται η ηρεμία. Όμως, αν και τα τριαντάφυλλα κάθε άνοιξη είναι διαφορετικά από τα προηγούμενα, το άρωμά τους είναι το ίδιο. Τέτοιες παρατηρήσεις, τέτοιες σκέψεις, έκαναν τον άνθρωπο να καταλάβει ότι και αυτός, σαν αδιάσπαστο τμήμα της φύσης, συμμετέχει στους ρυθμούς της και ακολουθώντας αυτούς τους ρυθμούς, ζει, πεθαίνει και ξαναζεί σε αυτόν τον κόσμο.
Σκοπός της ύπαρξης του Νόμου της μετενσάρκωσης, όπως εξάλλου και κάθε άλλου ρυθμού της φύσης, είναι η τελειοποίηση του όντος, να γίνεται δηλαδή όλο και πιο λεπτό, όλο και πιο αγνό, εξαγνισμένο από τις απατηλές καταστάσεις της ύλης και των κατωτέρων τάσεων, που το σκλαβώνουν μέσα στην άγνοια και τον πόνο. Μέσα από τις διαδοχικές μετενσαρκώσεις το ανθρώπινο πνεύμα τελειοποιείται, αποκτά διάφορες αναγκαίες εμπειρίες και γνώσεις και ανυψώνεται όλο και περισσότερο προς την πηγή του Πνευματικού Φωτός, τον Παγκόσμιο Νου, από τον οποίο έχει αποσπαστεί.
Αυτό που μετενσαρκώνεται λοιπόν είναι η Τριάδα, το Ανώτερο Εγώ, που αποκτά σε κάθε ζωή μια καινούργια και διαφορετική προ¬σωπικότητα ή Τετράδα, φύλο, εθνικότητα, οικογένεια, περιβάλλον κ.λπ. Η διαμόρφωση της Προσωπικότητας του νεογέννητου γίνεται σύμφωνα με τους νόμους της κληρονομικότητας σε συνδυασμό με τις λεγόμενες καρμικές προδιαγραφές τις οποίες φέρνει το Εγώ από δράσεις προηγούμενων ζωών, για τις οποίες θα μιλήσουμε στη συνέχεια.
Η εσωτερική διδασκαλία αναφέρει ότι υπάρχουν κύκλοι μετενσαρκώσεων του Εγώ στις διάφορες ανθρώπινες φυλές, με εναλλαγές στο φύλο, δηλαδή επτά συνεχείς μετενσαρκώσεις ως άνδρας και επτά ως γυναίκα στην κάθε ανθρώπινη φυλή και σχεδόν σε κάθε μεγάλο πολιτισμό και σε κάθε ιστορικό κύκλο. Αλλά αυτός ο γενικός Νόμος μπορεί να αλλοιωθεί στις κρίσιμες περιόδους της ανθρωπότητας, όπως αλλάζει η περιοδικότητα του κλίματος της γης σε εποχές γεωλογικής κρίσης. Η εποχή μας είναι μια από αυτές τις περιόδους κρίσης, γι’ αυτό ο αριθμός μετενσαρκώσεων για κάθε φύλο μπορεί να είναι πολύ μικρότερος ή και πολύ μεγαλύτερος, σύμφωνα με τις ανάγκες του Εγώ. Θέλουμε όμως να διευκρινίσουμε ότι το ζήτημα γίνεται πολύ πιο περίπλοκο, από εσωτερική άποψη, αν αντιληφθεί κανείς ότι κάθε ένα από τα τέσσερα σώματα της προσωπικότητας έχει το δικό του φύλο. Κι έτσι μπορεί να συμβεί, αν διαταραχθεί η ισορροπία που οφείλει να υπάρχει στη μετενσάρκωση των ψυχών, να έχει κάποιος αρσενικό φύλο στο Αιθεροφυσικό σώμα αλλά θηλυκό στο Αστρικό ή στο Νοητικό του, για παράδειγμα ή αντίθετα.
Το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα στη μία και την επόμενη ενσάρκωση είναι, σαν γενικός κανόνας, το δεκαπλάσιο της διάρκειας της ζωής και το Εγώ περνάει μια περίοδο ανάπαυσης σε διαφορετικές σφαίρες συνείδησης, μέχρι τη στιγμή που θα μετεν¬σαρκωθεί στη γη. Μερικές όμως πιο καλλιεργημένες ψυχές μπορούν να περάσουν αρκετά μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ακόμα και διπλάσιο από αυτό στον ουράνιο κόσμο. Αντιθέτως, τα Εγώ των μαθητών "επί της Ατραπού" και των μυστών μπορούν να μετενσαρκώνονται σχεδόν αμέσως, για να εργάζονται σε κάποια πνευματική αποστολή και να βοηθούν την ανθρωπότητα. Επίσης οι πολύ "υλιστικές" ψυχές έχουν πολύ μικρότερη περίοδο ουράνιας ανάπαυσης, επειδή οι κατώτερες επιθυμίες τους τις τραβούν γρήγορα ξανά στη γη και δεν έχουν αρκετό πνευματικό δυναμικό για να παραμείνουν για πολύ στις υψηλότερες σφαίρες. Σε αυτήν την ουράνια περίοδο ανάπαυσης από την ύλη, το Εγώ επεξεργάζεται και αφομοιώνει όσα χρήσιμα για την εξέλιξή του απέκτησε κατά τη διάρκεια της προηγούμενης ζωής του. Εμπειρίες, γνώσεις, συναισθήματα κ.λπ. μετασχηματίζονται σε αυτό που στην Ανατολή λέγονται "Σκάντας" ή Σπόροι του Κάρμα, αναθεωρούνται και κρίνονται αξιολογικά από την συνείδηση του Ανώτερου Εγώ.
Όμως για τον ίδιο λόγο που αναφέραμε προηγουμένως, έχει αλλοιωθεί σημαντικά αυτή η χρονική διάρκεια ανάμεσα στις μετενσαρκώσεις κατά τους τελευταίους τρεις αιώνες, κυρίως στις κοινωνίες Δυτικού τύπου, όπου η πνευματική και κάθε άλλου τύπου κρίση έχει φτάσει στο αποκορύφωμά της. Παρατηρήθηκε, με την εσωτερική έρευνα, ότι σχεδόν από τις δύο πρώτες δεκαετίες του αιώνα μας, αντιστράφηκε η αναλογία του δεκαπλάσιου της διάρκειας της ζωής, που τώρα έγινε το ένα δέκατο. Δηλαδή, αν κανονικά ένας άνθρωπος που έζησε 60 χρόνια πρέπει να περάσει ένα διάστημα ουράνιας ανάπαυσης 600 χρόνων από το θάνατό του μέχρι την επόμενη γέννησή του, τώρα περνάει ένα διάστημα 6 χρόνων περίπου, το οποίο είναι πολύ μικρό για τις ανάγκες της ουράνιας ανάπαυσης της ψυχής. Αυτή η έλλειψη πενυματικής ξεκούρασης, που αναγκάζει τα Εγώ να μετενσαρκώνονται υπερβολικά γρήγορα, έχει σαν κύριο αποτέλεσμα να γεννιούνται άτομα κουρασμένα, αμβλυμένα πνευματικά και με πολύ υλιστική νοοτροπία, αν και με μεγάλη εξυπνάδα και πονηριά, αφού δεν έχουν προλάβει σχεδόν ν’ αποβάλλουν τα λεπτότερα σώματα της προσωπικότητας τους, δηλαδή το Αστρικό και το Κάμα-Μάνας.
Αξιοσημείωτη καταστροφική συνέπεια αυτών είναι η συνεχόμενη αύξηση του πληθυσμού με ανθρώπους "χωρίς συνείδηση" από ηθική και πνευματική άποψη, που ενισχύει και επιταχύνει περισσότερο ακόμα την κρίση του Δυτικού πολιτισμού, οδηγώντας τον σε αδιέξοδο. Παρόλη την τεχνολογική και επιστημονική πρόοδο, οι άλλες όψεις του πολιτισμού της Δύσης βρίσκονται σε κατάσταση κατάρρευσης, στο "Κύκνειο Άσμα" τους. Σύμφωνα με την εσωτερική θεώρηση, ο Κύκλος ζωής του Δυτικού πολιτισμού κοντεύει να φτάσει στο τέλος του, όπως εξάλλου προβλέπουν και άλλοι ειδήμονες, έξω από τον χώρο του εσωτερισμού.
Ο Νόμος της μετενσάρκωσης, που πρέπει να τον ξεχωρίσουμε από τη δοξασία της μετεμψύχωσης (61) είναι μια από τις αρχαιότερες γνώσεις της ανθρωπότητας. Αποτελούσε λαϊκή διδασκαλία στις παρα-δοσιακές κοινωνίες και μεταφερόταν από στόμα σε αυτί, από πατέρα σε παιδί, από Δάσκαλο σε Μαθητή. Προσωπική εμπειρία και αναμνήσεις από προηγούμενες ζωές είχαν και έχουν, ακόμη και σήμερα, εκατομμύρια άνθρωποι. Γιατί όμως δεν θυμούνται όλοι; Επειδή συνήθως η ανθρώπινη συνείδηση είναι συνδεδεμένη με το φορέα Κάμα-Μάνας, που έχει τη φυσική του έδρα στον εγκέφαλο και σε κάθε νέα ζωή, μαζί με την προσωπικότητα, αποκτάται καινούργιος και άγραφος εγκέφαλος. Μόνο αν η συνείδηση ανυψωθεί στον Ανώτερο Νου, το Μάνας του Εγώ, θα μπορεί να θυμηθεί, γιατί εκεί καταγράφονται οι σημαντικές αναμνήσεις και τα στοιχεία των προηγούμενων ενσαρκώσεων. Ο κάτοχος των αναμνήσεων είναι το Ανώτερο Εγώ και όχι το προσωρινό εγώ κάθε διαδοχικής προσωπικότητας.
Στη Δύση, με τον ερχομό και τη μετέπειτα ανάπτυξη του Χριστιανισμού, αυτή η Διδασκαλία ξεχάστηκε και περιορίστηκε σε μερικές απόκρυφες ομάδες και φιλοσοφικά συστήματα που σποραδικά την επανέφεραν στην επιφάνεια. Όμως στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες ο Χριστιανισμός αποδεχόταν την ύπαρξη της μετενσάρκωσης, όπως εξάλλου συμπεραίνεται από ορισμένα εδάφια των Ευαγγελίων, όπως π.χ., κατά Ιωάννη 9 1,2 και 3,3 όπου φαίνεται καθαρά ότι η μετενσάρκωση ήταν μια κοινά αποδεκτή πίστη στους Εβραίους εκείνη την εποχή.
Για τους μεγάλους χριστιανούς θεολόγους, όπως για τον Ωριγένη, το Γρηγόριο το Ναζιανζηνό, το Βασιλίδη και άλλους, η Μετενσάρκωση ήταν -ως τον 6ο αιώνα- μια αδιαφιλονίκητη αλήθεια. Ακόμα το δόγμα της ύπαρξής της επιβεβαιώθηκε στην Ιερή Σύνοδο της Χαλκηδόνας, το 451. Για πολιτικούς όμως λόγους και για να δικαιολογήσει ανεμπόδιστα τη θεία προέλευση της βασιλικής της εξουσίας (την οποίαν η ύπαρξη της μετενσάρκωσης και του κάρμα δεν δικαιολογούσε την περίπτωσή της σαν πρώην εταίρας), η Αυτοκράτειρα Θεοδώρα, παρακινώντας το σύζυγό της Ιουστινιανό, συγκάλεσε τη λεγόμενη "Πέμπτη Οικουμενική Σύνοδο" το 553 και με δόλιο τρόπο επηρέασε τους περισσότερους από τους 165 επισκόπους που ήταν παρόντες για να κηρύξουν ως αιρετικό δόγμα το Νόμο της μετενσάρκωσης. Εκμε-ταλλευόμενη την αυτοκρατορική εξουσία κατάφερε να επιβληθεί και να καταδικάσει ως "αιρετικούς" όσους δεν συμφωνούσαν με τις απόψεις της. Από τότε μέχρι σήμερα, η μετενσάρκωση θεωρείται αιρετική δοξασία για τις διάφορες χριστιανικές Εκκλησίες, με πολύ λίγες εξαιρέσεις.