Το ζήτημα της Μετενσάρκωσης έχει γίνει αντικείμενο των πιο διαφορετικών προβληματισμών που αιωρούνται μεταξύ των εγκωμίων των ένθερμων υποστηρικτών και των κριτικών των ένθερμων αντιπάλων.

Το κακό με αυτά τα άκρα είναι ότι τόσο οι υποστηρικτές όσο και οι επικριτές στηρίζονται περισσότερο σε ζητήματα πίστης, σε μυστικοπαθείς φαντασιώσεις ή σε επιστημονικές θέσεις, που είναι προϊόντα εξαναγκασμένης σκέψης, παρά σε ισορροπημένη γνώση. Δυστυχώς, είναι δύσκολο να βρεθούν σήμερα κάποιες γνώσεις που να είναι αρκετά στέρεες, παρόλο που αφθονούν τα βιβλία πάνω σ' αυτό το θέμα, γιατί εδώ και αιώνες οι περισσότεροι πολιτισμοί εγκατέλειψαν αυτή την ιδιαίτερη αντίληψη της ζωής όπου συνυπάρχουν το θρησκευτικό, το φιλοσοφικό και το μυστηριακό στοιχείο.
Απέχοντας πολύ από το να είναι αυθεντίες στο θέμα, σήμερα αφθονούν οι αισθηματίες του ερωτισμού, που βλέπουν στη μετενσάρκωση μια μορφή συνέχισης της ζωής, επιστροφής σ' αυτή τη ζωή με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ή οι φανατικοί κάποιων θρησκειών που αρνούνται τη μετενσάρκωση απλά και μόνο γιατί αυτή δεν αναφέρεται στα ιερά τους κείμενα, που έχουν υποστεί ένα σωρό επανεπεξεργασίες και αλλαγές. Και σ' όλα αυτά, δεν υπολογίσαμε τους μη ειδικούς, που προξενούν ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα, συγχέοντας τη δυνατότητα να ενσαρκωθεί ξανά ένα ον σε διάφορες ευκαιρίες, αναζητώντας την εμπειρία, με την υπέρθεση μορφών ζωής.

Έτσι, ένας που σήμερα είναι άνθρωπος μπορεί αύριο να γεννηθεί αγελάδα, γυρίνος ή μαρούλι. Είναι φανερό ότι, ακολουθώντας αυτή τη γραμμή σκέψης, η μετενσάρκωση καταλαμβάνει όλο και πιο δευτερεύουσες θέσεις στα ενδιαφέροντα των αυθεντικών διανοητών και ερευνητών.

Ωστόσο όλοι οι λαοί στην αρχαιότητα γνώριζαν αυτή τη διδασκαλία και τη βίωσαν με κάθε φυσικότητα, σα συστατικό στοιχείο των πεποιθήσεών τους και της φιλοσοφίας τους. Και τώρα πια δεν μπορούμε να εξακολουθήσουμε να ισχυριζόμαστε ότι οι λαοί της αρχαιότητας ήταν τάχα λιγότερο σοφοί από τους σημερινούς, απλά και μόνο επειδή ήταν αρχαιότεροι. Η θέση περί συνεχούς και προοδευτικής ανάπτυξης δεν αποδεικνύεται στην πραγματικότητα. Πολλές γνώσεις από αρχαίες εποχές συνεχίζουν να είναι απρόσιτες για τη σημερινή επιστήμη. Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι οι άνθρωποι δε στρέφονται προς τα ίδια ενδιαφέροντα σε όλες τις ιστορικές στιγμές και δεν έχουν πάντα το ίδιο σημείο εκκίνησης στα συστήματα σκέψης τους.

Εκεί που σήμερα κυριαρχεί ο ρασιοναλισμός - ή τουλάχιστον ένας υποτιθέμενος ρασιοναλισμός - παλιότερα πρυτάνευε σε πολλές όψεις μια πιο διαισθητική και βαθιά αντίληψη κάποιων εμπειριών που είναι πολύ δύσκολο για το νου να τις εξηγήσει. Ομως δεν είναι ανάγκη να έχει κανείς εξαιρετική διαίσθηση ούτε να είναι διακεκριμένος ρασιοναλιστής, για να μπορεί να διατυπώσει κάποιες υποθέσεις που, ξεκινώντας από τη μετενσάρκωση, προσφέρουν στηρίγματα στις αντιλήψεις για την εξέλιξη.
ΚΟΙΤΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΦΥΣΗ

Τώρα που συγκινεί τόσο πολύ η οικολογία και ο σεβασμός για τον πλανήτη μας, είναι πιο εύκολο να κοιτάξουμε σε βάθος τη Φύση και να μην περιοριστούμε στα πιο επιφανειακά της φαινόμενα. Ο νόμος των κύκλων εκδηλώνεται σε όλα όσα μας περιβάλλουν. Τίποτα δεν είναι πιο φυσικό από το συνεχές πέρασμα των εποχών, με τις γνωστές τους αλλαγές, και κανένας δε θα όριζε το χειμώνα σαν ένα οριστικό θάνατο, αλλά σαν μια ανάπαυλα πριν το ξύπνημα της άνοιξης. Ένα δέντρο χωρίς φύλλα δεν είναι ένα νεκρό δέντρο. Περνάει ένα κύκλο και θα ξεκινήσει έναν άλλο, όταν ξαναγεννηθούν τα φύλλα του, τα άνθη του, οι καρποί του. Ο κύκλος που πηγαίνει από το σπόρο ως το φυτό στην πληρότητά του, από τους καρπούς του οποίου θα παραχθούν ξανά σπόροι, μας μιλάει καθαρά για μια ενέργεια που κυκλοφορεί κάτω από διαφορετικές μορφές χωρίς όμως να καταστραφεί.

Η άμμος που γίνεται πέτρα ή η πέτρα που αποσυντίθεται σε άμμο, είναι ένα άλλο παράδειγμα που δεχόμαστε χωρίς αντίρρηση, γιατί δεν αντιβαίνει στη λογική, όπως επίσης και το νερό που γίνεται σύννεφο και το σύννεφο που μετασχηματίζεται ξανά σε νερό. Η μέρα και η νύχτα ακολουθούν η μία την άλλη, και δε χωράει στο νου η σκέψη ότι το σκοτάδι της νύχτας είναι διαρκές. Το φυσικό είναι ότι ο Ήλιος εμφανίζεται όλα τα πρωινά ή, από άλλη οπτική γωνία, ότι η Γη συνεχίζει να γυρίζει γύρω από τον άξονά της και γύρω από τον Ήλιο, δημιουργώντας έτσι ζώνες φωτός και σκότους, ζώνες με περισσότερη ζέστη ή περισσότερο κρύο.

Αυτό που είναι λογικό για τη Φύση φαίνεται να χάνει το νόημά του, όταν πρόκειται να εφαρμοστεί για τους ανθρώπους και για το πιο κοντινό σκαλοπάτι ζωής, τα ζώα. Δεν είναι πρόθεσή μας να επιμείνουμε εδώ στους κύκλους των ζώων, που επίσης υπάρχουν, αλλά να επικεντρωθούμε στους ανθρώπους.